LTM-8-2003 (2)

Terug

Dialang, diagnostisch testprogramma van de Europese Commissie  

Dialang, begonnen in 1999, is nu in de derde fase met betaversie 1. Die versie kun je gratis downloaden vanaf http://www.dialang.org. De coördinatie van het project is in handen van de Vrije universiteit in Berlijn, de toetsen worden uitgevoerd en gecoördineerd door ons eigen cito en het Finse Jyväskylän yliopisto. De universiteit van Lancaster zorgt voor de ontwikkeling van de informatietechnologie. 

Installatie
Je kunt de taal kiezen waarin je de downloadinstructies wilt lezen. Daarbij is ook Nederlands. De installatie van het programma van 3 MB is eenvoudig en kost slechts enkele minuten. Je wordt uitgenodigd om ook de benodigde Java Run Environment van 16.2 MB te downloaden. Deze is nodig om alle gebruikte navigatiesymbooltjes van Dialang te kunnen gebruiken. Na de volledige installatie krijg je automatisch het Dialang-pictogram op je bureaublad en met één klik daarop kun je aan het werk. 

Welkom
De gebruiker, die zich niet hoeft te registreren, wordt met u aangesproken in een welkomstwoordje: ‘welkom bij het on-line Dialang diagnostisch taaltoetssysteem. Hiermee kunt u onderzoeken hoe goed u bent in lezen, luisteren, woordenschat of grammatica en hoe u deze kunt verbeteren’.
Dialang kent zes vaardigheidsniveaus, die lopen van beginners tot zeer gevorderd. Je krijgt het advies om op een laag niveau te beginnen omdat je dan sneller vorderingen maakt dan vanuit een hoger niveau. Welk niveau je hebt, kun je eerst laten meten met een plaatsingstoets. Deze is niet verplicht. Daarna kun je een vaardigheid kiezen. Alvorens te beginnen aan een toets, kun je klikken op de ook niet verplichte zelfbeoordelingtest. Je beantwoordt daarin vragen met ja of nee over wat je denkt wel of niet te kunnen. Deze test behoort volgens de makers echter wel bij de essentie van dit programma. Afhankelijk van de resultaten van beide, krijg je een bij je niveau passende toets voorgezet. Heb je die gemaakt, dan volgt de feedback waarbij je ook te zien krijgt welke vragen je goed of fout hebt beantwoord. Bovendien verstrekt Dialang informatie over je taalkennis en geeft je advies voor verdere studie.  

Plaatsingstoets
Als je één van de 14 in Europa gesproken talen hebt gekozen, krijg je het advies eerst een plaatsingtoets te maken, want ‘ het is mogelijk dat u uw vaardigheden overschat. Als dat zo blijkt te zijn, zal Dialang dat signaleren’. De plaatsingstoets wordt gebruikt om de omvang van je woordenschat in de toetstaal te beoordelen. Daarmee denken de toetsdeskundigen het taalniveau te meten.
Ik wilde niet kinderachtig zijn en kiezen voor Frans, maar gaf Dialang opdracht mijn kennis te controleren van Engels. Dat kon met de volgende toets: ‘u krijgt een lijst met Engelse werkwoorden te zien en moet beslissen of dit onzinwoorden zijn of niet. Het is minder gemakkelijk dan het lijkt’.
Na het maken van de toets kreeg ik niet te zien welke antwoorden goed of fout waren, maar wel op verzoek de volgende feedback: ‘degenen die op dit niveau scoren, zijn bij uitstek gevorderde leerders van een vreemde taal met een zeer aanzienlijke woordenschat. Leerders op dit niveau zijn meestal volledig functioneel en hebben weinig moeilijkheden met het leren in de vreemde taal, ook al zijn ze misschien minder goed in het luisteren’.   

Zelfbeoordeling luisteren
Hierna gaf Dialang keurig gehoor aan mijn verzoek om een beoordeling van mijn luistervaardigheid Engels. Je krijgt een aantal beweringen te zien waarop je met ja of nee kunt aangeven of die voor jou van toepassing zijn of niet. Ik heb mezelf niet beter beoordeeld dan ik denk te zijn. De resultaten van de zelftoets worden voor twee doelen gebruikt. Ten eerste om het niveau te bepalen van de luistertoets die je krijgt te maken. Ten tweede om daarna aan de resultaten af te meten of je een realistische inschatting hebt gemaakt van je eigen niveau. Nou, dat had ik dus kennelijk niet. Ik bakte weinig van de mij voorgelegde luistertoets en gaf het na een paar vragen op. Zou ik dat niet hebben gedaan, dan zou ik zeker na correctie van mijn antwoorden verwezen worden naar een lager luisterniveau.  

Conclusie
Ik heb me slechts overgegeven aan de plaatsingstoets, de beoordelingstoets luistervaardigheid en de daarop voor mij te moeilijke luistertoets. Ik ga er vanuit dat de andere vaardigheden op dezelfde wijze worden beoordeeld. Ik kan de toetstechnische kwaliteiten van dit programma niet beoordelen, maar de uitvoering is van een hoog niveau en de navigatie loopt gesmeerd. Ik denk dat je alleen al door je in alle vaardigheden van een taal te laten toetsen door Dialang, je zeer veel te weten kunt komen over je taalvaardigheidniveau. Dat is volgens de makers ook de bedoeling. Dialang is niet bestemd voor gebruik in het reguliere onderwijs, maar moet volgens de makers de Europeanen inzicht verschaffen in hun kennis van de 14 in Europa gebruikte talen.
Toch zie ik wel mogelijkheden voor het gebruik van Dialang in bijvoorbeeld het voortgezet onderwijs. Waarom zou een kind niet op eigen initiatief, op dat van een taaldocent of van zijn ouders informatie kunnen krijgen over het niveau van zijn taalvaardigheid? Als er dan ook nog didactici voor elk niveau oefeningen op internet zouden aanwijzen waarmee hij op een hoger niveau kan komen, dan ben je aardig op weg om het taalonderwijs te individualiseren. Is een leerling voor één of meer van de vaardigheden op het hoogst mogelijke niveau aangeland, dan vraagt de school bij het cito een examen voor hem aan. Bij een voldoende resultaat kan zo’n leerling dit onderdeel afsluiten en zich aan andere onderwijstaken wijden.
Technisch is dat al mogelijk zoals blijkt uit het door de citogroep ontwikkelde ‘flexibel toetssysteem’. ‘Hiermee kan de school het moment, de plaats en de inhoud van de toets flexibel invullen. Volgens eigen zeggen op de cito-website kan de Citogroep de gevraagde toetsen vanuit itembanken (en toetsenbanken) aanbieden. Op basis van offerte-afspraken kan de school via Internet (ToetsNet®) toegang krijgen tot bepaalde onderdelen van een itembank. De scholen kunnen m.b.v. ToetsNet® nagaan welke toetsen beschikbaar zijn en kunnen vervolgens de toets naar keuze downloaden. Bij CBT (Computer based toetsen) wordt de toets via het beeldscherm afgenomen. Met deze computer based test is individuele- en groepsafname mogelijk en de toets wordt direct gescoord. Door de mogelijkheden van CBT zoals multimedia, adaptief toetsen en feedback kunnen kennis en vaardigheden vaak meer valide getoetst worden’.
Dat Dialang dan ook op alle scholen een vaste plaats kan krijgen in de cyclus van niveaubepalingen – daarop gebaseerd onderwijs – voortgangstoetsen, lijkt me, evenals CBT van het cito, een logische ontwikkeling.


 © John Daniëls stuur een bericht aan het bureau LT