LTM 2-2000
 
terug

Internet College, digitale school met te weinig structuur 

Internet College is een project van de bekende Stichting De Digitale Stad. Reden om een kijkje te nemen bij de onderwijspoot van deze stad. Daarbij dienen zich altijd enkele vragen aan. Hoe en waar kom je binnen in zo'n virtuele school? Kun je er als docent makkelijk de weg vinden? Zijn er vaklokalen  zoals bij de Digitale School? Zijn er gescheiden rubrieken voor docenten en leerlingen? Voor welke vakken is er lesmateriaal te vinden? En vooral: zijn de gegeven links zo gerubriceerd en beschreven dat de bezoeker van tevoren weet wat erachter verscholen zit? Al deze vragen hoop ik te kunnen beantwoorden in mijn verslag van dit werkbezoek.

Het adres van het Internet College is: http://www.Internetcollege.nl.
Het openingsscherm ziet er overzichtelijk uit. Leraren en leerlingen worden van elkaar gescheiden. Maar dat lijkt aantrekkelijker dan het in werkelijkheid is. Want onder het woord docenten staat van alles, maar niet de knop vakken waarnaar ze op zoek kunnen zijn. Het zal verbazing wekken dat alleen onder de kop leerlingen de knop vakken is te vinden. Om niet meteen af te haken, kruipt de leraar in mij in de huid van een leerling en klikt op vakken, hetgeen het volgende scherm oplevert.

Nederlands

Nederlands wordt op alle scholen en op alle niveaus gegeven, dus is het logisch de rondreis langs de vaklokalen te beginnen bij onze moedertaal. Na een klik op dat vak verschijnt een scherm met Nederlandstalige media waaronder de websites van een groot aantal landelijke en lokale radio- en televisieomroepen waaronder ook enkele uit België.
De tweede rubriek draagt als titel Literaire tijdschriften. Neerlandici denken hierbij waarschijnlijk niet direct aan digitale tijdschriften. Vandaar dit overzicht.         

Hoe literair deze tijdschriften zijn, zal door Neerlandici moeten worden bepaald.
Onder het kopje Literatuurgeschiedenis kunnen leerlingen de ideale literatuurlijst vinden, boekverslagen en scripties. Verder zijn er nog rubrieken Spelling en grammatica, Woordenboeken en Schrijvers.
Hoewel de webmaster geprobeerd heeft om alle links in rubrieken onder te brengen, moet drie maal een aantal  onrubriceerbare links ondergebracht worden bij Overige waar een allegaartje is te vinden van allerlei onderwerpen zoals:  

Zouden leerlingen die bij het vak Nederlands op zoek zijn naar voor hun relevante websites een andere link aanklikken dan Zoeken naar uittreksels in uittrekselboeken kan met behulp van het uittrekselsysteem? Zijn er al docenten Nederlands die hun leerlingen naar één van de andere links sturen om informatie over een bepaald onderwerp op te halen of dat zullen gaan doen? Ik neem de vrijheid om aan te nemen dat dit niet het geval zal zijn.
Zo zijn er nog wel een paar rubrieken te noemen die niet thuishoren bij leerlingen en het vak Nederlands, zoals de rubriek met de titel Citeren waaronder de volgende Engelstalige links staan vermeld: 

Afgaande op de titels denk ik dat de meeste voor dit vak genoemde onderwerpen niet thuis horen op een voor leerlingen bestemd deel van de site Nederlands, tenzij er docenten of leerlingen zijn die daar anders over denken.  

De moderne vreemde talen 

De digitale vaklokalen van deze talen hebben gemeen dat de meeste links zijn overgenomen van buitenlandse websites. Bij alle talen vind je de rubriek Woordenboeken. Maar dat zijn niet de ons bekende woordenboeken zoals de digitale van Dale, zo blijkt uit deze bloemlezing: 

Frans 

Bij Frans vindt de bezoeker onder het kopje Overheid slechts één verwijzing en wel naar Le ministère de la culture et de la communication, ook niet direct een publiekstrekker!
De Kunst is bescheiden met 2 links vertegenwoordigd. Er wordt verwezen naar de Biënnale van hedendaagse kunst in Lyon 95,  maar deze duurde slechts tot en met 18 februari 1996. De website van de organisatie is nog wel te bezoeken en de kunstenaars die er hebben geëxposeerd, zijn nog wel met hun werken vertegenwoordigd en aanklikbaar.
Le Louvre, maar daar wordt bij gezegd dat dit helaas niet in Parijs staat. Het is het Engelstalig Webmuseum Network. Het enige franse aan dit museum is dat het is opgezet door de Fransman Nicolas Pioch. Deze uitgebreide website is ook te vinden bij Tekenen.
De leerling die hoopt op wat online hulp bij grammatica en onder het kopje van die naam kijkt, ziet tot zijn verbazing French Language Course en Verb Conjugation. Dit ziende, zal hij liever binnenlopen bij de daaronder staande rubriek Boekverslagen.
Net zoals de rubriek overige bij Nederlands, vind je hier van alles wat, maar in de meeste gevallen is aan de titel niet te zien of en hoe deze de lading dekt. 

Duits 

Duits heeft de meeste en de meest uitgebreide rubrieken. De bezoeker heeft toegang tot maar liefst 17 kranten en tijdschriften, waaronder ook een Engelstalige met German News. Radio en televisie zijn goed vertegenwoordigd met zelfs de BRF, dat niet staat voor de Bayrischer Rundfunk, maar voor de Belgische. Ook hier weer Engelse aanduidingen zoals onder het kopje Literatuur.
Bezoekende leerlingen zullen ongetwijfeld doorsurfen naar de rubriek Boekverslagen, waar ze verzekerd zullen zijn van de top-10 van de voor het examen verplichte Duitse boeken.
In de rubriek Politiek, in maart 2000 nog steeds verlucht met een foto van Helmut Kohl, wordt verwezen naar 16 Bundes Ministeriën en alle politieke partijen.
Bij Sport mag je iets meer verwachten dan alleen een link naar Basketball en ADFC, waarbij je je eerst af moet vragen of de F wel staat voor Football.
Onder Taal o.a. German for Travellers, maar ook Duits voor beginners, en drie maal: Ethnologue Database, talen en dialecten van Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Ook het Duitse grammaticaonderwijs is geheel gericht op Engelstalige leerders en derhalve ongeschikt voor het Nederlandse onderwijs. En wat de cursus Learn How to Swear in German op een Nederlandse website bij grammatica doet mag de webmaster komen uitleggen.
Er zijn nog rubrieken in ontwikkeling zoals Wet waar het Bundesgesetzbuch kan worden geraadpleegd of het Österreichisches Bundes-Verfassungsgesetz. Onder Wetenschap worden nog maar 2 links gegeven en bij Bedrijven slechts één, n.l. die van Daimler Benz, bedrijf dat je ook weer bij Overige tegenkomt. Ook hier weer een allegaartje met de meest vreemdsoortige links, waarvan sommige met doublures. Ook bij deze taal kun je je weer afvragen wat leerlingen hier te zoeken hebben en vooral te leren. 

Engels 

In de rubriek Engelstalige Media kan contact worden gezocht met kranten, radio en televisie. Bij de radio: geen BBC, de enige link leidt naar Australië.
Er is een rubriek Grammatica & Spelling met weinig vulling. De 2 genoemde grammatica's zijn Engelstalig en de woordenboeken kun je vinden onder Spelling, alsof je daarvoor alleen een woordenboek raadpleegt. Wie origineel Engels taalgebruik voorstaat kan zich laten bijstaan door the Book of Clichés.
Verder de rubriek Overheid waar de bezoeker kan binnenlopen in het Parlement, in Her Majesty's Treasury en in Amerika in het Pentagon en het Witte Huis.
In de rubriek Overige weer van alles wat niet bij elkaar hoort, zoals de voor leerlingen niet relevante site van de Vereniging Vlaamse leerkrachten Engels en the semantic rhyming dictionary, dat je eerder in de rubriek Woordenboeken zou moeten aantreffen zoals Oud Engelse Literatuur, bij  Literatuur. 

Spaans 

De kleinste site van alle talen en op het eerste gezicht ook al niet veel beter. De media in de vorm van kranten, tijdschriften, radio en televisie zijn karig gevuld. In wezen wordt slechts naar 2 Spaanse kranten verwezen: El Pais en La vanguardia. Tecla is volgens de aankondiging A text magazine for learners and teachers of Spanish. Hispania is The official journal of the American Association of teachers of Spanish and Portugese. Vervolgens is er nog La Nación, met Daily news from Costa Rica en El Comercio, Daily newspaper from Spain.
Je kunt je als bezoeker afvragen waarom deze in Nederland opererende virtuele school zoveel Engels in zijn links stopt en waarom vakverenigingen onder het hoofd Leerlingen worden geafficheerd in plaats van onder Docenten.
De radio- en televisierubriek biedt in ieder geval uitzicht op Spaans al komen beeld en geluid soms uit Argentinië of Bolivia. Er wordt zelfs melding gemaakt van een CNN Español.
Er is nog een rubriek: Gebieden, waar tot nu toe alleen het Baskenland vertegenwoordigd is, dat in het Spaans of Engels kan worden bezocht.
De Spaanse cultuur gaat niet verder dan A Docent's Tour of Salvador Dali Resource en het  museum voor Art and Culture, maar dat staat in Mexico.
In de rubriek Spaans leren zijn 4 van de 6 titels in het Engels en dus kennelijk gericht op Anglofonen, maar je kunt die taal ook in 12 maanden leren  met een cursus Spaans in Amsterdam.  

Docenten 

In voor deze doelgroep beschikbare onderwerpen valt als eerste natuurlijk op het onderdeel Lesideeën. Deze zijn beschikbaar voor Biologie, Telematica en Natuurkunde. Wie toch nog even verder wil gaan kijken wat nog meer achter de knop Docent schuil gaat, vindt heel wat nuttige sites van onderwijsbegeleidingsdiensten, pedagogische centra,  uitgeverijen enz.  

Software 

Wie wil kan nog even bij Software gaan kijken, maar moet dan wel 51 titels langs met alle vakken en leeftijdsgroepen door elkaar. Het enige positieve aan deze rubriek is dat alle titels dezelfde opmaak hebben en de informatie voldoende is om te weten wat je in huis gaat halen. Bij alle titels wordt aangegeven of het freeware, shareware, een demo, of een evaluatieversie is. Alle software kan worden gedownload en bij shareware hoeft pas te worden afgerekend, als het product in gebruik wordt genomen.
Deze rubriek vraagt om nadere studie per vak en per leeftijdscategorie. De waardevol geachte software zou  bij een positief oordeel van gebruikers als een aanbeveling op de websites van de vakverenigingen  kunnen worden gezet .  

Conclusie 

Het zal duidelijk zijn dat leerlingen steeds meer gebruik gaan maken van andere informatiebronnen dan alleen de docent en het leerboek. Er wordt ook steeds meer op leerlingen gerichte informatie via het Internet verspreid. Hulp is aanwezig bij het (over)schrijven van boekverslagen, leesdossiers, scripties en uittreksels. De leerlingen komen dus uit tijdnood wel aan hun digitale trekken.
Van de bezochte vaklokalen zijn die voor de moderne vreemde talen het slechtst geoutilleerd. De meeste aangeprezen sites zijn niet toegesneden op de Nederlandse talenleerder.
Het is nuttig om docenten en leerlingen vaksgewijs te wijzen op sites en de daar beschikbare informatie, die gebruikt kan worden als lesmateriaal. Als daar ook nog lessuggesties aan kunnen worden toegevoegd, dan zal dat de lestaak van docenten verlichten.
Virtuele scholen kunnen dus een belangrijke functie bekleden op voorwaarde dat ze aan gebruikersvriendelijke eisen voldoen, zoals het goed rubriceren van de links en kort aangeven wat de bezoeker daar kan vinden. Het grootste probleem is het bijwerken van de links. Dat zal eigenlijk  maandelijks moeten gebeuren.
Bij het Internetcollege moet meer gebeuren. In de vaklokalen zal voor de meeste vakken een grondige herziening van de aangeboden links moeten plaatsvinden. Daarbij zullen vakkundige docenten elke link op gebruikswaarde voor het onderwijs moeten beoordelen en kort beschrijven. Dan pas zal deze virtuele school de gebruikers een areaal van virtuele leerwegen kunnen bieden die het onderwijs buiten het leslokaal en het leerboek tillen.

Levende Talen Magazine, februari 2000

Terug

 © John Daniëls stuur een bericht aan het bureau LT