Bureau SM&C, Collegenet en examen.nl
Bureau SM&C in Enschede, dat staat voor School, Marketing & Communicatie, eerder bekend onder de naam SMC Plaza is een bedrijf gespecialiseerd in het ontwikkelen en beheren van (databasegestuurde) internetsites en dat websites ontwikkelt voor (onderwijs-gerelateerde) bedrijven en scholen. Zo staat dat tenminste op de homepage van dit bedrijf dat te vinden is op het adres: http://www.smc.nl. Vandaar kan ook doorgeklikt worden naar de twee door SM&C geregistreerde domeinnamen: collegenet (http://www.collegenet.nl/) en examen.nl (www.examen.nl). Volgens de aankondiging zijn dit: drukbezochte pleinen / portalen voor leerlingen (12-19 jaar) en docenten, twee met elkaar verbonden websites die in samenwerking met Kennisnet (http://examen.kennisnet.nl) zijn vernieuwd. Deze drie websites trokken samen in de afgelopen examenperiode mei - juni meer dan 1.000.000 bezoekers. Het merendeel daarvan moet wel uit leerlingen bestaan. Wat leren deze daar wat ze niet in het traditionele klaslokaal leren? Internetonderwijs
Collegenet
Op het openingsscherm van collegenet wordt de bezoeker eerst welkom geheten op één van Nederlands grootste onderwijssites. Wat daar wordt aangeboden, staat er meteen onder: Alles voor het onderwijs en studie op collegenet.nl. Hier dus! Meer dan 1000 uittreksels onder de knop studiemateriaal, interactieve lessen, werkstukken, toetsen, samenvattingen etc. etc....Onder het kopje Schoolonderzoek en Schoolexamen 2000/2001 wordt de bezoekende leerlingen succes beloofd bij de komende examens, wanneer ze gebruik maken van interactieve lespakketten. Vanaf het openingsscherm van collegenet kan ook doorgeklikt worden naar wat genoemd wordt de examendienstenwebsite http://www.examen.nl en naar het aanverwante http://examen.kennisnet.nl.
Studiemateriaal
Onder deze knop is klikklaar allerlei lesmateriaal te krijgen, waaronder meer dan 1000 per taal overzichtelijk gerangschikte uittreksels, al gedeeltelijk gevulde leesdossiers, een overzicht van de gehele Nederlandse literatuurgeschiedenis vanaf ca. 1100, samenvattingen van de complete examenstof, werkstukken over vele onderwerpen van diverse vakken en thema's, die telkens worden aangevuld, studielinks, een portaal met duizenden links per vak, onderwerp en thema. En nog veel meer.
Snel geld verdienen
Dat met onderwijs ook
handel valt te drijven, blijkt wel uit een oproep op deze webpagina:
voor een samenvatting van de complete examenstof (Examen oude stijl of 2e fase)
kun je maximaal 250 gulden verdienen (indien we deze aankopen en plaatsen)!
Uittreksels voor Nederlands, Frans, Duits, Engels, Spaans leveren bij plaatsing
f. 7,50 op.
Ik heb in mijn artikel Alternatieve leerweg naar het diploma (LT 541) al
laten zien wat er allemaal op Internet aan leesdossiers en uittreksels is te
downloaden. Het maakt een wijze van rendementsleren mogelijk waarbij leerlingen
gebruik maken van het werk van anderen, zodat ze snel kunnen scoren.
Het aanbod aan uittreksels van boeken is nu al gigantisch en breidt zich door de
campagne van SM&C alleen nog maar verder uit. Enige tijd geleden telde ik op
deze site al 472 auteurs.
Leerlingen vergaren niet alleen kennis binnen het klaslokaal, daarbuiten valt
ook genoeg te leren, bijvoorbeeld op Internet. Maar niet op de wijze zoals hier
gepropageerd.
Toch zullen de docenten moeten leren leven met deze aan de leerlingen op
commerciële basis verleende hulp van buitenaf. Van één van hen kreeg ik de
volgende suggestie: wijs de leerlingen op het bestaan van dit soort websites en
laat ze er in rondkijken. Laat de leerlingen één van de aangeboden producten,
leesverslag, uittreksel, samenvatting, werkstuk enz. kiezen, ophalen en
bestuderen. Vervolgens vergelijken ze het werk van die ander met eigen
bevindingen over het betreffende onderwerp of boek. Daar brengen ze dan een
verslag van uit. Wanneer ze dergelijke vergelijkingsopdrachten krijgen en dus
weten dat hun docenten bekend zijn met dit soort websites, vinden de leerlingen
het misschien te riskant om klakkeloos andermans werk over te nemen.
Interactieve examens Moderne Vreemde Talen
Leerlingen kunnen oude multiple choice examens tekstbegrip ophalen en de daarbij behorende vragen maken. Het interactieve element bestaat eruit dat bij het aangeklikte goede antwoord een groen balkje verschijnt en bij een fout antwoord een rood balkje. Dit is wel de minst interactieve vorm van examenhulp die er is, want de leerlingen willen natuurlijk ook graag weten waarom het antwoord fout is of zelfs goed, omdat het kiezen van het goede antwoord in veel gevallen ook op toeval berust. Feedback is een wezenlijk onderdeel van interactief onderwijs en is met een goed auteursprogramma eenvoudig te realiseren.
Vakken
Bureau SM&C richt zich met Collegenet volgens eigen zeggen op leerlingen en docenten. Op de pagina Studiemateriaal staat een knop met daarop vakken. Soms zijn in digitale vaklokalen bruikbaar lesmateriaal en lessuggesties te vinden. Waarom hier niet? De volgende talen geven acte de présence: Nederlands, Frans, Duits, Engels en Spaans. Per vak staat vermeld wat het de docent/leerling te bieden heeft.
Nederlands
Een lessenserie over het gebruik van de nieuwe
spellingsregels
(zie ook 'overzicht hyperlinks' hieronder 16.000 correct gespelde woorden).
Het schrijven van een opstel in examenklassen havo en vwo.
Het maken van een samenvatting op het examen VWO.
Omgaan met uittreksels.
Nederlands woordwijzer.
Kleine Nederlandse literatuurgeschiedenis:
Van 1100 tot 1920
Het Interbellum (1920 - 1940)
Tweede Wereldoorlog & literatuur (1940-1945)
Periode na de 2e Wereld Oorlog
De beweging van Tachtig
Frans
Lesbrief: Un après-midi en ville (Dhr. Galama, docent Frans). De puzzel behorend bij de lesbrief Un après-midi en ville (Dhr. Galama, docent Frans). Je maakt kans op een single-CD...
Duits
Overzicht belangrijkste punten uit een 15 tal Duitse
boeken, in 2 delen.
Examen VWO Duits 1e tijdvak 1997 (in ontwikkeling).
Test om te bepalen of de manier van aanbieden van het Examen 1997-1 VWO Duits op
een nuttige en didactisch verantwoorde wijze geschiedt met een aanzet tot
interactiviteit...Wij zijn benieuwd naar uw reactie.
Docenten & Leerlingen: Mail ons wat u er van vindt
info@smc.nl.
Duitse literatuur: Enkele klassiekers...
Engels
Oefenen met Words.
download oefenbestanden.
Uittreksels Engelse literatuur.
Grammatica oefenen met behulp van The Guardian.
test jezelf.
Spaans
De eerste Spaanse Uittreksels: NIEUW en uniek in Nederland...
Wij bieden u op deze pagina de mogelijkheid om een bestand te downloaden
behorend bij het programma Words, versie 5.36 van 240995 (zie hieronder).
Het programma Words wordt op veel scholen gebruikt tijdens de Spaanse lessen.
Ook bieden veel scholen hun leerlingen de mogelijkheid om thuis hun idioomkennis
en/of het vertalen van zinnen te oefenen. De school stelt dan een individuele
licentie van Words beschikbaar (met bijbehorende oefenbestanden).
Wilt u (uw leerlingen) ook (eens laten) oefenen met de door ons op Internet
aangeboden oefenbestanden?
Gebruik dan de downloadopties.
Het programma Words wordt op de markt gebracht door:
Call Educatieve Software
Postbus 205
3340 AE Hendrik Ido Ambacht
078-6820876.
Formaat: Words v5.36
Methode: Eso si (deel 1)
Klas: 2 t/m 4 MAVO en volwasseneneducatie
Vak: Spaans
Onderwerpen: Idioom en zinnen vertalen.
Wie dit overzicht ziet, denkt terecht: is dat
alles? Ja, dat is alles. Onduidelijk is tot wie de makers van dit deel van de
website zich richten. De uittreksels zijn natuurlijk voor de leerlingen.
Alleen bij Engels en Spaans wordt voorzichtig al iets aan e-commerce gedaan. De
betrokken docenten zien iets in het programma Words, waarover alleen bij Spaans
trouwens enige informatie wordt gegeven. Bij Duits biedt Bureau SM&C aan zowel
docenten als aan leerlingen de mogelijkheid om te reageren op de aanzet tot een
interactief VWO-examen. Wanneer het interactieve van de examenoefeningen alleen
bestaat uit de hierboven al beschreven groene balkjes bij de goede antwoorden en
de rode bij de foute, dan kunnen de leerlingen deze examens net zo goed maken
uit de al jaren op de boekenlijsten van alle scholen voorkomende papieren
examenbundels.
Huiswerkhulp
Vanaf september 2000 start
Collegenet met huiswerkhulp. Leerlingen
kunnen vragen stellen en krijgen snel antwoord van een docent of van andere
leerlingen in den lande. Gezien het feit dat de meeste docenten na schooltijd
voor hun leerlingen onbereikbaar zijn, lijkt me deze digitale hulp een uitkomst
en een goede vervanging van de kostbare bijlesleraar.
Voor de volgende talen is op Collegenet huiswerkhulp voorhanden: Duits, Engels,
Frans,
Nederlands en Spaans.
Docenten zouden bij hun eigen vak
eens een kijkje moeten nemen om de geboden huiswerkhulp op deugdelijkheid te
controleren en in dat geval zouden ze hun zwak scorende leerlingen met gerichte
vragen naar de digitale collega kunnen sturen, want deze zou best eens een goed
individueel verlengstuk van het eigen klassikaal gegeven onderwijs kunnen zijn.
Examen.nl
Het tweede domein van SM&C
is examen.nl. Zoals al aangekondigd bij Collegenet worden hier voor veel vakken
oude examens en samenvattingen daarvan als oefenstof aangeboden. De leerlingen
worden ook verwezen naar de examenwinkel waar voor fl. 59,95 een cd rom te koop
is met examenoefeningen voor vwo, havo of mavo C/D. Er is zelfs nog extra
training te krijgen voor het maken van een opstel Nederlands, van een
Samenvatting en het gebruik van de nieuwe spellingsregels.
Per vak zullen de docenten moeten nagaan of er een relatie is tussen het maken
van veel oude examens en de resultaten die worden behaald.
Bij de Moderne Vreemde Talen is dit niet het geval. Je leert niet beter lezen in
de vreemde taal door meerkeuzevragen te beantwoorden bij een groot aantal
teksten. Je leert doelmatig lezen door het ontwikkelen van strategieën waarmee
je de ontbrekende kennis van de taal probeert te compenseren. Daarbij moeten de
leerlingen hun kennis van het onderwerp van de tekst eerst mobiliseren.
Gebrekkige woordkennis moet worden gecompenseerd door het raden van onbekend
vocabulaire. Dit alles moet gewoon in de klas worden onderwezen en geoefend door
daarin geschoolde docenten.
Kennisnet
Vanaf de beide domeinen van
SM&C kan doorgeklikt worden naar Kennisnet http://examen.kennisnet.nl, getuige de volgende aankondiging: Voor
het examen 1999/2000 werkten wij in opdracht van het Ministerie van OC&W /
Kennisnet en alle door ons in opdracht van het ministerie verzorgde / te
verzorgen diensten zijn daar beschikbaar. U kunt alle onderdelen van examen.nl
dan nu ook vinden op examen.kennisnet.nl.
De bemoeienis van Kennisnet met de examens in het voortgezet onderwijs was al
aangekondigd in Onderwijs.info van 24 mei 2000, Nieuwsbrief van de directie ICT
van het Ministerie van OCenW. Onder de wervende kop: Kennisnet helpt tegen
examenstress, worden dezelfde diensten aangeboden als die van SM&C, maar
sommige daarvan zijn wel beter. Volgens Onderwijs.info kunnen 'leerlingen
voorafgaand aan het examen interactief les krijgen via Internet.' Ze kunnen via
het chatkanaal vragen stellen die meteen worden beantwoord door een team van
vakdocenten. Het zijn lessen met beeld en geluid.
Voor de talen was alleen bij Nederlands een interactieve examentraining voor de
stelopdracht.
Deze interactieve lessen, bedoeld als aanvulling op de klassikale lessen, vormen
een laatste mogelijkheid voor de examenkandidaten om hun onzekerheid over een
bepaald onderdeel van een examenvak te verminderen. Aangenomen mag worden dat
dit slechts een begin is en dat de redactie van Kennisnet deze dienstverlening
aan de examenkandidaten als aanvulling op het klassikale onderwijs zal
voortzetten en uitbreiden.
Digitale lessen
Het raamwerk voor de Digitale lessen (http://www.collegenet.nl/digilessen/index.html) is ontworpen door Bureau SM&C in samenwerking met het Voortgezet Onderwijs in Enschede. Het biedt scholen de gelegenheid om hun leerlingen in groepsverband een digiles te laten ontwerpen die met behulp van Microsoft Frontpage op de server van SM&C kan worden geplaatst. In een degelijke lesbrief, gericht aan de leerlingen, legt SM&C uit welke handelingen moeten worden verricht om een project voor een bepaald vak te realiseren. Voor de talen zijn er slechts drie digitale lessen ontwikkeld. Maar ongetwijfeld zullen er meer komen:
Nederlandse Literatuurgeschiedenis .
Groene boekje, lessenserie (zie vakken, vo, nederlands, groene boekje) .
De dood als thema bij Wolkers.
Conclusie
Ik heb slechts een deel van
deze 3 websites bezocht en moet dus voorzichtig zijn met mijn oordeel over de
samenwerking van het Bureau SM&C met Kennisnet dat tot het domein behoort van
het ministerie van OC&W . Bij dit team heeft zich sinds kort ook een educatieve
uitgever gevoegd.
De drie openingsschermen, geschreven in de zeer kleine lettertjes van cpi 8,
bevatten zoveel informatie met de daarbij horende links dat de bezoeker al snel
dreigt te verdwalen, vooral vanwege de schakelmogelijkheid tussen de drie
websites.
De huiswerk- en examenhulp, de digitale lessen, kortom alles wat er interactief
gemobiliseerd kan worden om de leerlingen op minder traditionele wijze te laten
leren, moet worden toegejuicht.
Maar SM&C richt zich naar mijn smaak te veel op de in tijdnood verkerende
leerlingen die rijkelijk voorzien worden van leesdossiers, uittreksels en
werkstukken waarmee ze snel kunnen scoren. Als ze ook nog wat eigen werk hebben
liggen, kunnen ze dat aan SM&C verkopen.
Er zijn allerlei forums waar contactmogelijkheden worden geboden, zoals
Hulp bij puberproblemen, Cyberdating, Klaag maar raak, Te koop aangeboden,
Tweede fase kritiek en Vakantiepret. Daar mag een ieder die dat wil,
ongecensureerd spuien wat hij wil.
Vooral Cyberdating muntte vorig schooljaar uit in goor taalgebruik. Op 20
augustus is dit forum, dat volgens C. Ool van de redactie van SM&C één van de
meest favoriete/drukst bezochte forums op Collegenet is, 'opgeruimd
(inclusief de 'rotzooi') en is een schoon forum klaargezet voor het nieuwe
schooljaar 2000/2001'. Volgt de wervende tekst: 'Op zoek naar een date
via cyberspace? Scoor hier je date….Vertel maar wie je bent, wat je wilt en naar
wie je op zoek bent. Reactie gegarandeerd, zelfs onder schooltijd'. En juist
onder schooltijd worden de leerlingen verondersteld in het studiehuis een bezoek
te brengen aan Kennisnet, waar ze ook Cyberdating van SM&C klikklaar binnen hun
bereik hebben.
OC&W zou er goed aan doen de redactie van Kennisnet te verplichten alleen die
onderwijskundig verantwoorde onderdelen van de sites Collegenet en Examen op te
nemen en door te geven die in het verlengde liggen van het klaslokaal. Alle
andere activiteiten, die ertoe dienen het aantal jaarlijkse bezoekers boven het
miljoen te tillen, zouden niet meer via Kennisnet moeten kunnen worden bereikt.
Bovendien zou bij de keuze van de aan te bieden onderwerpen, de redactie van
Kennisnet zich eerder populair moeten zien te maken bij docenten dan bij
leerlingen. Want dan zullen scholen ongetwijfeld een beter gebruik gaan maken
van deze met overheidsgeld betaalde, op zich voortreffelijke instelling.
Levende Talen Magazine, december 2000