Terug

Didactobank, database met leermiddelen bij Kennisnet.
 

Nu de meeste scholen een aansluiting hebben op Kennisnet en de gebruiksmogelijkheden zich snel uitbreiden, is het de moeite waard weer eens een kijkje te nemen bij Kennisnet en wel bij een voor onderwijsgevenden zeer belangrijk onderdeel: de didactobank, een database met digitale leermiddelen die met één klik zijn op te halen voor gebruik in de klas.

De eigen definitie

De didactobank is te vinden op het adres http://didactobank.kennisnet.nl/index2.php3 en is volgens eigen zeggen 'bedoeld om de deskundigheid over de didactische toepassingen van ICT te stimuleren bij docenten uit het po, vo en de bve sector. De didactobank is gevuld met didacto’s: dit zijn beschrijvingen van ICT praktijken met bijbehorende suggesties voor deskundigheidsbevordering. De didacto’s kunnen door iedereen worden aangeleverd: uitgevers, nascholers, maar ook docenten zelf. De in de didactobank aanwezige didacto’s kunnen worden gebruikt, er kan op worden gereageerd, er kunnen aanvullingen op worden gedaan en er kunnen nieuwe didacto’s worden vastgelegd'.

Bladerprogramma

Vanaf het openingsscherm kun je klikken op de interne link: blader door alle didacto's, Wanneer je dat doet, stuit je op 109 pagina's van 5 didacto's elk, die je op je scherm voorbij moet laten komen om ze alle 545 te bekijken. De leveranciers van de didacto's leveren allemaal een inleidende tekst, die echter middenin een zin of woord afbreekt als deze te lang is en niet in de tabel past. De gegeven informatie is daardoor onvoldoende om vooraf te weten wat je bij een klik op een didacto te zien krijgt, zodat de meeste bezoekers na een paar bladzijden waarschijnlijk wel zullen afhaken.

Gericht zoeken

Toets je op de knop: Gericht zoeken, dan krijg je een scherm met een formulier waarin je een zoekopdracht kunt samenstellen. Bij elk veld dat je invult beperk je het resultaat. Zo kun je zoeken:  

• op onderwijssoort (po, vmbo, vo, bve en niet sectorgebonden)

• op vak, waarbij je de naam van het vak kunt invullen, maar ook niet vakgebonden kunt zoeken.

• op leerjaar (1-8) of niet leerjaargebonden.

• op leerdoel, waarbij je de keus hebt uit: Samenwerkingsvaardigheden, Communicatievaardig-heden, Informatievaardigheden, Vakinhoudelijke kennis of Anders.

Dit is dé manier om snel resultaat te boeken, waarbij de computertechniek van de database volledig wordt uitgebuit. Maar je krijgt dezelfde didacto's als die van het bladerprogramma met steeds weer die onvolledige inleiding. Om vakgerichte informatie te krijgen, ben ik gericht gaan zoeken. Ik koos als sector: het voortgezet onderwijs en als leerjaar: derde. Het leerdoel liet ik open. Gebruikmakend van de genoemde zoekopties ging ik didactobankieren bij de talen van de secties van de VLLT. Hier volgen de resultaten.

Nederlands

Voortgezet Onderwijs, derde leerjaar. Resultaat één didacto, en wel een commerciële van de firma Bruna die voor een groot aantal vakken van het po en het vo de serie Edurom uitgeeft. Voor de door mij gekozen doelgroep was dat Begrijpend lezen voor de basisvorming door Addo Stuur en Eric Jan van Dorp. Klik je op deze didacto, dan kom je op de website van de uitgever en krijg je veel informatie over deze Edurom, zoals de technische randvoorwaarden voor gebruik op de computer, wat voor soort oefeningen op de cd-rom staan en hoe je de erbij horende lesbrieven kunt bestellen o.a. door die te downloaden vanaf de website van Bruna www.awbruna.nl/edurom. Daar is ook alle informatie over dit leermiddel te vinden.

De ontwerpers van de Didactobank hopen dat de bezoeker nog een keer terugkomt bij deze didacto om de vraag te beantwoorden of hij hierover tevreden is.

Deze didacto is een voorbeeld van doorverwijzing. De didactobankhouder geeft niet zelf informatie over het betreffende leermiddel, maar laat dit over aan de uitgever, die waarschijnlijk heel blij is de inhoud van dit leermiddel gratis te mogen aanprijzen.

Engels

Deze taal leverde voor het derde leerjaar van het vo slechts 5 zoekresultaten op, dit is niets vergeleken met wat er allemaal aan leermiddelen elders is te vinden op het internet.

1.   Handleiding en lesbrieven bij de cd-rom Britain in brief, gratis via de Engelse ambassade te verkrijgen voor communicatievaardigheden, vakinhoudelijke kennis en informatievaardigheden.
 

2.   Een lessencyclus om spreekvaardigheid te toetsen. Met behulp van de gratis cd-rom Planet Britain 2000 van de Britse Ambassade voor samenwerkingsvaardigheden, communicatievaardigheden vakinhoudelijke kennis en informatievaardigheden.

3.   Zarb, een auteursprogramma met 40 macro's waarmee allerlei oefeningen kunnen worden gemaakt. Ook hier weer samenwerkingsvaardigheden, communicatievaardigheden, vakinhoudelijke kennis en informatievaardigheden.

4.   Het programma Tick Tack van David Sephton is ontwikkeld om leerlingen zonder al te veel kennis van de doeltaal te laten corresponderen via die taal. Als leerdoel wordt opgegeven: samenwerkingsvaardigheden, communicatievaardigheden, vakinhoudelijke kennis en wordt aanbevolen voor de leerjaren 1, 2, 3 en 4.

5.   Tower of English - Website met Engelse Internetlinks bedoeld voor vakinhoudelijke kennis en informatievaardigheden van alle klassen van het vo.

Bestudering van deze vijf didacto's brengt me tot de volgende conclusies: er wordt bij alle vijf rijkelijk gestrooid met de vaardigheden die met deze leermiddelen kunnen worden geoefend. De docenten Engels zullen moeten bekijken in hoeverre die beloften worden nagekomen.

Van de vijf genoemde didacto's staan er twee op cd rom en daarbij staat vermeld dat deze gratis zijn te bestellen bij de Engelse ambassade. Eén verwijst naar het inmiddels bekende auteursprogramma Zarb, dat een commercieel product is waarvoor dus moet worden betaald en waarmee de talendocenten daarna zelf aan de slag moeten om de gewenste oefeningen te maken. Er staat een onderwijsprogramma bij met de naam Tick Tack, waarbij ook niet staat aangegeven hoe dit programma wordt geleverd en of er voor moet worden betaald of niet. Ten slotte één website met thematisch geordende internetlinks.

Ik denk dat er nog iets meer moet worden nagedacht over welke informatie bij elke didacto moet worden gegeven. Deze moet zo goed gedocumenteerd zijn, dat de bezoeker zich al een goed beeld heeft gevormd, voordat hij op de betreffende didacto klikt. Dat voorkomt teleurstellingen.

Frans

Voor de derde klas in het vo zijn zeven programma's beschikbaar, waarvan 5 bestemd zijn voor Frans en 2 ook voor andere talen. Dat zijn de twee ook bij Engels gevonden didacto's Zarb en Tick Tack die ook bij Frans inzetbaar zijn.

Drie van de leermiddelen zijn internetlessen waarbij de leerlingen informatie moeten opzoeken over respectievelijk Bretagne, Normandie en het Château de Versailles. Voor alle drie wordt aangegeven dat deze lessen geschikt zijn voor de lassen 1, 2 en 3 en dat de leerdoelen zijn: communicatievaardigheden en vakinhoudelijke kennis.

De vierde didacto draagt als titel Le village francais . Als leerdoel wordt opgegeven: 'Met deze cd-rom kunnen leerlingen uit de onder- en middenbouw voortgezet onderwijs taalvaardigheid Frans en ICT vaardigheden oefenen'.

Voor de leerjaren 1, 2 en 3 kunnen de docenten en hun leerlingen terecht bij de als didacto aangeprezen website Bonjour http://www.bonjour.org.uk. Ik ben daar even gaan kijken en vond daar veel lesmateriaal dat thematisch is opgebouwd, met een grote variatie aan oefeningen, waarbij ook, zoals te zien op de afbeelding, de uitspraak kan worden geoefend.

Net als bij Engels is de opbrengst voor deze taal ook uitermate mager en dat weinige is dan ook nog slecht gerubriceerd. De gegeven informatie zal ongetwijfeld de docenten Frans al lang via andere kanalen hebben bereikt.

Duits

Behalve de reeds bij de andere talen gevonden didacto's Zarb en Tick Tack, drie nieuwe:

1.  Das Bild der Anderen. 'Met dit lesmateriaal kun je een gestructureerd e-mailproject tussen
onderbouwklassen in het Duits uitvoeren. Bestemd voor de leerjaren 1, 2 en 3'. Als leerdoel wordt opgegeven: samenwerkingsvaardigheden, communicatievaardigheden en informatievaardigheden.
 

2.   Kinder- und Jugendliteratur. 'Titels van jeugdboeken worden thematisch weergegeven'. Leerlingen van de klassen 2, 3 en 4 kunnen hiermee oefenen in maar liefst alle in de database voorhanden vaardigheden.

3.   Warner Brothers Movieworld. 'De leerlingen van de klassen 1, 2 en 3 beantwoorden vragen in het Duits a.d.h.v. informatie die ze kunnen vinden op de website van het themapark Warner Brothers Movieworld, dit alles ten behoeve van communicatievaardigheden, vakinhoudelijke kennis en informatievaardigheden'.

De andere talen

Het gericht zoeken naar didacto's voor het derde leerjaar van het voortgezet onderwijs bij Arabisch, Fries, Italiaans, NT2, Russisch, Spaans en Turks leverde niets op. Kennelijk voelde geen enkele didacticus zich geroepen om de didactobank iets van zijn hand te leveren. Dat komt natuurlijk nog! Vandaar dat ik nog even ben gaan kijken wat er nog meer aan informatie over deze leermiddelenbank is te krijgen.

De infoknop

Wie meer informatie wil over de didactobank, over de bedenkers daarvan, contact wil zoeken enz. kan dat gericht doen, want onder de knop Info krijg je informatie over hoe je de didactobank kunt gebruiken en van wie deze bank is. Ik neem hieronder letterlijk over wat ik heb gevonden.

'Hoe gebruikt u de didactobank?

De filosofie achter de didactobank is dat iedereen, ook docenten, zijn eigen werkwijze heeft. Sommigen weten precies wat ze zoeken, terwijl anderen zich eerst graag willen laten inspireren door goede voorbeelden. Daarnaast zijn er mensen die leren van het beschrijven van de eigen ervaringen, en daar graag feedback op krijgen van anderen. Anderen zullen liever zelf direct willen oefenen. De navigatie van de didactobank is gebaseerd op zes verschillende ingangen:

Ik ben nieuwsgierig
Ik weet wat ik zoek
Ik wil contact
Ik wil meer informatie
Ik wil bijdragen
Ik wil aan de slag'.

Wie mijn bezigheden in de didactobank tot nu toe aandachtig heeft gevolgd, zal het met me eens zijn dat ik nieuwsgierig was, dat ik precies wist wat ik zocht, dat ik geen contact noch meer informatie hoefde, dat ik ook geen didacto in de aanbieding heb, maar dat ik aan de slag wilde en dat eigenlijk ook al was. Ik klik dus op die laatst gegeven interne link, maar daar staat alleen te lezen:' Voor wie direct aan de slag wil is er een agenda met een overzicht van (na-) scholing of seminars die binnenkort plaatsvinden'. Dit betekent een fors uitstel voor degenen die onder 'ik wil aan de slag' iets anders verstaan. Wie zijn nieuwsgierigheid niet kan bedwingen moet zeker even kijken onder de andere knoppen, maar zal dan zoals ik constateren dat de daar gegeven oplossingen hem niet verder helpen.

Dus resteert de vraag wie verantwoordelijk is voor deze bank. Dat antwoord is met één klik te vinden:

Van wie is de didactobank?

-    De bijdragers. De didacto’s blijven eigendom van degene die ze hebben bijgedragen. Dit kunnen nascholers en uitgevers zijn, maar ook docenten of ICT-coördinatoren. Zo zal de didactobank steeds meer van de gebruikers zelf worden.

-    Redactie. De didactobank wordt beheerd door een redactie, die op dit moment bestaat uit een aantal personen van het CPS. De redactie beoordeelt de bijdragen en redigeert wanneer nodig, beheert de agenda en verzorgt de nieuwsbrief.

-    Totstandkoming. De didactobank is een initiatief van de Directie ICT van het ministerie van OC & W. De website van de didactobank is tot stand gekomen met behulp van een projectteam, bestaande uit verschillende deskundigen uit het po, vo en bve.

Conclusie

De bank is in opbouw, daar moet dus rekening mee worden gehouden. Er is een bij het CPS zetelende redactie. Deze is misschien nog niet zover om een voor het onderwijs geschikte database met voor alle vakken bestemde leermiddelen op te zetten, die aan alle eisen van doelmatigheid voldoet.

De redactie zegt de bijdragen te beoordelen. Maar de criteria waarop dat oordeel van de tot nu toe 545 geplaatste didacto's is gebaseerd, ontbreken. Het bedenken daarvan zou een mooie taak zijn voor de acht door het ministerie opgerichte expertisecentra ICT.

Want waarom moeten geneesmiddelen inclusief de homeopathische wel een keurmerk hebben en is dat niet vereist voor de als didacto's verpakte leermiddelen? En dat terwijl er in dit land talrijke didactici zijn die daarover een onafhankelijk oordeel kunnen vellen.

Levende Talen Magazine, februari 2002

Terug

 © John Daniëls