Omhoog

Materiaalbanken zijn nog niet gebruiksvriendelijk voor docenten en leerlingen

Internetonderwijs 2

 Al het ontwikkelde, uitgeprobeerde digitale lesmateriaal zou in een echt goede op vak en klas doorzoekbare database moeten staan. Dan krijgt internetonderwijs een kans. De Didactobank en Davindi van Kennisnet voldoen niet aan de zoekeisen van docenten en leerlingen (LTM 3-2009). Kennisnet heeft alweer een nieuwe materiaalbank met de naam Samen Zoeken, ontwikkeld door het APS. De titel suggereert dat de leerlingen hulp krijgen van hun docenten. Maar die zullen ook moeite hebben er hun weg in te vinden, omdat er geen zoekfunctie is op sector, afdeling, klas en vak. Waar dat toe kan leiden, blijkt uit enkele zoekopdrachten voor Frans, Duits en Engels. 

De tekst op het openingsscherm luidt: ‘Samen Zoeken ( http://www.samenzoeken.nl/ ) is een educatieve zoekmachine voor docenten en leerlingen. U bent nu op het startpunt van de site, vul hier het trefwoord in waarover u meer wilt weten!’  

Frans als voornaam
Een docent Frans heeft iets gehoord over het gebruik van podcasts om zijn leerlingen zelfstandig en individueel luister- en spreekvaardigheid te laten oefenen. Het invullen van Podcasts als zoekterm levert 60 resultaten. Maar het zijn Nederlandstalige handleidingen en informatie hoe je deze audio bestanden kunt maken. Vandaar dat deze docent probeert deze zoekterm te verfijnen met ‘Frans’ maar dat levert hem geen enkele bron op. Dan maar eerst beginnen met ‘Frans’ als zoekterm. Dat levert maar liefst 4972 bestanden op. Maar, helaas, de eerste en de tweede zijn de voornamen van respectievelijk Frans Hals en Frans Koster en iets verder komt een andere Frans te voorschijn, Dr. Frans Hemerijckx. Een vierde Frans betreft van Hasselt. Van hem is alleen een foto opgenomen met de tekst: ‘uitgewezen journalist Frans van Hasselt, terug uit Griekenland, tijdens persconferentie op 9 mei 1967’. Dit is een interessant gegeven bij de studie over de kolonels die op 21 april 1967 een staatsgreep pleegden in Griekenland.
Voor de derde keer probeert onze docent Frans het met een andere zoekterm namelijk ‘luistervaardigheid’. Dan lukt de verfijning met ‘Frans’ wel. Hij krijgt maar liefst 184 bronnen. Daar zitten heel goede bij zoals de ruim 20 bronnen van het bij docenten Frans bekende ‘Bonjour de France’ (http://www.bonjourdefrance.com/ Dit programma biedt korte tekstjes die zijn te beluisteren met Real Player en die zijn aangevuld met het transcript van de beluisterde tekst. Er is uitleg van moeilijk geachte woorden en grammatica. Een interactieve test achteraf beoordeelt meteen de prestatie van de leerling.

Filteren
Naast de verfijnfunctie heeft deze database ook de mogelijkheid om te filteren. Daarmee kun je met een vinkje de vindplaats oproepen, de aard van het lesmateriaal, het bestandsformaat en te weten komen of er kosten en rechten aan zijn verbonden. Docenten Frans die tot zover zijn gekomen en de tijd niet willen nemen om alle  bronnen voor luistervaardigheid op bruikbaarheid te beoordelen, denken er misschien goed aan te doen deze bronnen op bestandsformaat te filteren.  Dan krijgen ze het volgende overzicht op het scherm:

Met een oogopslag zie je dan dat bij audio slechts twee bronnen staan aangegeven. Het zijn een kort te beluisteren kerstverhaal met vragen en een interview met een heksendokter, ook met vragen. Beide fragmenten zijn afkomstig van de Waalse community en te vinden in de leermiddelendatabase van de Digitale School waar volgens het filter 61 bronnen vandaan komen. De meer dan 20 gevonden digitale, interactieve luisteroefeningen van Bonjour de France zijn onvindbaar, waarschijnlijk omdat die daar geboekt staan onder ‘compréhension’.
Om betere resultaten te boeken kun je misschien vanaf de zoekterm ‘Frans’ meteen filteren op ‘audio’. Inderdaad levert dat 385 audio bestanden op. Maar helaas zijn de bestanden ernstig vervuild, omdat ook de voornaam Frans weer meedoet in bijvoorbeeld het audioverslag van de huwelijksdag van Frans Mikkenie en Vibeke Charlotte Sandberg in Amsterdam, dat bij Teleblik voor de leerlingen van het primair onderwijs te beluisteren is.
Als de ontwerpers van Samen Zoeken niet eerst alle voornamen Frans bij deze taal weghalen, zullen docenten Frans en zeker hun leerlingen bij hun eerste bezoek al heel gauw afhaken.

Verfijnen en filteren
'Frans', verfijnd met 'luistermateriaal', levert 9 resultaten op. Filter je dat op audio. dan is het resultaat weer nul, zoals te zien hieronder.

Filter in resultaten: Bestandsformaat


Resultaten: 0

Duits
Bij het invullen van Duits als zoekterm meldt de materiaalbank maar liefst 3110 resultaten. Verfijnen is dus noodzakelijk. Een docent Duits zoekt luistermateriaal voor het derde leerjaar en verfijnt de zoekterm dus met ‘luistervaardigheid’. Dat levert nul resultaten op. Dan maar eens proberen met de zoekterm ‘luistermateriaal’. Dat levert vijf resultaten op, afkomstig van het Leermiddelenplein van SLO, maar het zijn allemaal lespakketten van educatieve uitgevers zoals NijghVersluys, Noordhoff Uitgevers VO, ThiemeMeulenhoff BVE. Dat was niet de bedoeling. Misschien nog een verfijning met ‘podcasts’. Evenals bij Frans is dit woord ook bij Duits onbekend. Met de filterfunctie kom je ook niet verder. Wanneer je de met de gevraagde verfijning ‘Duits’,’luistermateriaal’ en ‘podcasts’ filtert op bestandsformaat dan tref je geen audio bestanden in de database, terwijl je toch zeker weet dat podcasts dienen om te worden beluisterd. Maar zonder de verfijning ‘podcasts’ kan de zoekmachine ook geen audio bestanden vinden als luistermateriaal. Dit mag toch op zijn minste vreemd genoemd worden.
Als je meteen na  de zoekterm ‘Duits’  filtert op ‘audio’, dan krijg je 9 audio bestanden voorgezet waarvan de meeste de bezoeker doorsturen naar de leermiddelendatabase van de Digitale School (http://leermiddel.digischool.nl/). Net als bij Teleblik moet je ook daar eerst inloggen. Wie die formaliteit heeft vervuld, kan er dan ook beter blijven, want op de openingspagina kun je meteen je vak kiezen en dat is al heel wat beter dan het bij Samen Zoeken als zoekterm te typen.   
Misschien toch nog even kijken hoe het met spreekvaardigheid zit bij Duits. Maar deze verfijning levert geen resultaten op. Misschien wel met ‘spreken’? Ik tref een resultaat, weer een audiobron van Teleblik. Een acteur vertelt over hoe hij teksten leert en hoe snel hij deze weer vergeet. En: waarom je op school nooit echt goed Duits zult leren spreken. Het woord ‘Duits’ en ‘spreken’ in de intro is er verantwoordelijk voor dat de zoekmachine deze bron hier ook plaatst, terwijl er geen woord Duits aan te pas komt, laat staan een spreekoefening in die taal.

Engels

Natuurlijk lever Engels de meeste resultaten op. Maar liefst 8161. Verfijnd met ‘spreken’ beperk je dit grote aantal tot 193 bronnen. Ook hier is de materiaalbank vervuild, want de eerste vier bronnen komen van The Learning Edge ( http://www.thewclc.ca/edge/ ). Klik je op ‘meer informatie’ dan zie je achter ‘soort leermateriaal’ staan: lesmateriaal, oefening, leestekst. En dit terwijl alle teksten zijn ingesproken, want The Learning Edge is met een groot aantal interactieve opdrachten opgezet als luistermateriaal. Ik heb nog even gefilterd op ‘audio’. Dat leverde 84 bestanden op, geen Learning Edge, maar wel een uitzending van Pauw en Witteman. Wie zicht afvraagt wat deze Nederlandse talkshow bij audio Engels doet, ziet dit meteen bij de gegeven informatie over zangeres Ellen ten Dammen als gast bij P&W: ‘in haar theatertour 'Durf jij?!?!' zingt ze niet, zoals we gewend zijn, in het Engels of Duits maar in het Nederlands.’ Dus reken maar dat dit audiobestand geheel overbodig ook bij Duits is te vinden. De eerste 19 bronnen komen uit de leermiddelendatabase van de Digitale School. Ze zijn bestemd voor het voortgezet onderwijs. Het zijn door de acteur Richard Pasco voorgedragen sonnetten van Shakespeare. Verder zijn bijna alle audiobestanden Nederlandstalig, afkomstig uit Teleblik en bestemd voor het primair onderwijs.

Nog even the Learning Edge
Alle teksten zijn ingesproken en als een zin begint, kleurt deze blauw, zoals te zien in de laatste zin. Handig voor de leerlingen en de verbetering van hun uitspraak. En voor de spreekvaardigheid dan? Gewoon even de krantenknipsels laten samenvatten in GONG (www.taallo.com) of een ander voicemailboard, zoals die van www.webindeklas.nl.

En met een klik op de playknop, heb je je leraar sprekend thuis!!

Deze docent helpt mensen om doelen te stellen bij het zoeken naar een baan. Na zeven keer een wijze raad te hebben gegeven, mogen de leerlingen met It's Your Turn laten zien wat ze van de lessen hebben opgestoken.

(wordt vervolgd). 

omhoog


© John Daniëls stuur een bericht aan het bureau LT