Internetonderwijs 6
Leermiddelenbanken in Vlaanderen, Denemarken, Engeland en Schotland
Naast het exploiteren van het eigen leermiddelenplein kijkt SLO ook naar leermiddelenbanken in landen als België, Denemarken, Engeland en Schotland. In de brochure LRPLN 4-2009, te vinden op www.slo.nl, staan korte besprekingen van het Belgische KlasCement, het Deense Materialeplatformen, het Engelse Teem en Learning and Teaching Scotland. Het loont de moeite om dit buitenlandse internetonderwijs op bruikbaarheid te bestuderen, vooral ook omdat teksten geschreven in de schooltalen vakondersteunend kunnen worden ingezet in het talenlokaal en het vaklokaal waar de inhoud van de tekst relevant voor is. De mogelijkheden voor vakondersteunend leren zijn legio en deze staan beschreven in enkele nummers van LTM van eind 2007 en begin 2008.
KlasCement ( www.klascement.be ) is 'de Vlaamse educatieve portaalsite waar leerkrachten waardevol lesmateriaal uitwisselen. De fundamenten werden gelegd in mei 1998. Intussen is de site gegroeid tot het vertrekpunt voor vele leerkrachten uit Vlaanderen én Nederland'. Deze kunnen eenvoudig lid worden, digitaal lesmateriaal insturen, maar ook voor gebruik ophalen.
Zoekrobot & filter
Lesmateriaal kun je in de databank vinden met gebruik van de zoekrobot en
filter. Je start met een trefwoord en filtert daarna volgens de ontwerpers op
categorie, thema, vak, onderwijstype,
doelgroep of zelfs nog geavanceerder. In het linkerframe staan alle zoekopties.
KlasCement biedt de mogelijkheid een algemene zoekterm in te vullen en eventueel
daarna deze te verfijnen in de rubrieken bouwstenen, categorie,
vakken en leergebieden, onderwijstypen
en
functies.
Engels
Engels ingevuld bij zoeken levert 233 hits op. In de rubriek
Bouwstenen
wordt daarbij automatisch
Leerobjecten
weergegeven. De rubriek daaronder
Categorie biedt
meer dan
veertig keuzemogelijkheden zodat deze rubriek niet mag meedoen bij het verfijnen
van de zoekopdracht. Bij
onderwijstypes
kun je het best kiezen voor secundair algemeen. Bij
functies
kies je natuurlijk docent.
De klik op zoeken
levert alleen een alfabet op met daarboven de tekst: Er werden geen bijdragen
gevonden om weer te geven. Klikken op enkele letters van het alfabet blijft
zonder resultaat. Docenten die zover zijn gekomen kunnen kiezen uit het
doornemen van de onverfijnde lijst of KlasCement verlaten.
Luistervaardigheid
Frans
Wanneer je de zoekopdracht Frans verfijnt met
multimedia,
dan vang je een tiental foto's uit Frankrijk. Dit is vreemd omdat het begrip
multimedia natuurlijk ook betrekking dient te hebben op bewegend beeld en
geluid, zoals pod- en vodcasts. Deze woorden geven als zoekterm geen resultaat.
Kies je als bouwsteen leerobjecten
dan levert Frans 293 resultaten. Een docent die op zoek is naar lesmateriaal
voor luistervaardigheid klikt op de letter
L,
maar treft daar dan grotendeels lidwoorden aan, zoals de eerste in de rij:
L'essentiel de l'orthographe.
Omdat er niet verder verfijnd kan worden op vaardigheid, zullen docenten en hun
leerlingen alle bijdragen moeten langslopen om iets te luisteren te kunnen
vinden. Dit is te arbeidsintensief om aan te bevelen.
Zoeken op vaardigheid
De database van
KlasCement bestaat grotendeels uit door docenten ingestuurde lessen of
lesideeën. Dat is natuurlijk een goede
ontwikkeling, want als zij niet weten wat leerrendement oplevert, wie dan wel?
Maar dan moet al die huisvlijt goed gerubriceerd in de database worden gezet en
wel gebaseerd op de zoekoptie van docenten. Zij kiezen eerst het vak, dan het
schooltype, vervolgens het leerjaar. Bij de talen tenslotte de verlangde
vaardigheid en literatuur. Zo zul je bij luistervaardigheid alle bekende
leveranciers van podcasts tegen moeten komen zoals het uitermate bruikbare Audio
Lingua ( http://www.audio-lingua.eu/
). Deze website bedient sinds kort ook het onderwijs Italiaans en Russisch.
Het Deense Materialeplatformen
Van België naar Denemarken is slechts een klik. In
LRPLN 4-2009
meldt SLO dat het Deenstalige
Materialeplatformen (
www.materialeplatform.emu.dk ) een overzicht geeft van leermiddelen van
uitgevers en van andere partijen die leermiddelen maken, zoals musea en leraren.
Daarbij biedt de site verschillende ondersteuning aan de aanbieders van
leermiddelen door middel van het formulier voor en ondersteuning bij het
metadateren (het aangeven van kenmerken aan het leermiddel) en het controleren
van de copyrights. Er zijn voorbeelden, templates en handleidingen voor leraren
en andere aanbieders. Er is geen Engelse versie om het belang van het
metadateren en de templates te controleren en te beschrijven. Heel
Materialeplatformen is in het Deens. Talendocenten kunnen wel kijken bij Fransk,
Spansk of Engelsk in de hoop daar lesmateriaal in de doeltaal aan te treffen.
Dat is niet het geval. Aan de meeste leermiddelen hangt een prijskaartje. Wat
SLO in deze Deense database ziet, is onbegrijpelijk.
Teem: overbodig
Van het Engelse Teem (
www.teem.org.uk ) zegt SLO dat 'deze site
op een overzichtelijke wijze informatie biedt over beschikbare digitale
leermiddelen, doorzoekbaar per onderwerp of niveau. Een grote meerwaarde van
deze website wordt gevormd door de beschreven ervaringen van gebruikers met het
leermiddel. De site faciliteert verder de contacten met de uitgever en de
aanschaf van het leermiddel. Gestart als overheidsinitiatief is de site nu
privaat. Uitgevers betalen voor de evaluaties die op hun producten uitgevoerd
worden'.
Bij Teem kun je lesmateriaal zoeken per uitgever, onderwerp, op alfabet of op de
combinatie schooltype en vak. Bij elk leermiddel staat met een icoontje
aangegeven of het leermiddel op cd rom is verschenen of te downloaden is van
internet. Dat laatste is natuurlijk de beste, meestal gratis, optie. Jammer is
dat je beperkt op vak kunt zoeken. Zo kun je alleen maar zoeken bij modern
foreign languages. Daardoor is de opbrengst gering. Bovendien hangen ook aan de
www- leermiddelen prijskaartjes zoals aan i-cafe, uitgegeven voor Duits, Frans
en Spaans door Oxford University Press en bestemd voor KS4 (Years 10 – 11). De
uitgever noemt i-cafe een interactive subscription website for reading and
writing skills. Price: £150.00 excluding VAT. Dit is niet een leermiddel waar
Nederlandse docenten naar op zoek zijn. Dit geldt trouwens voor alle andere ook,
zodat ook deze leermiddelendatabase voor ons onderwijs als volkomen overbodig
kan worden beschouwd.
Learning and
Teaching Scotland
Dit is de laatste door SLO aanbevolen buitenlandse leermiddlenbank. Hiervan zegt
SLO: 'Learning and Teaching Scotland (
http://www.ltscotland.org.uk/ ) is de Schotse zusterorganisatie van SLO. Hun
goed opgezette website biedt onder andere een selectie van online lesmateriaal,
geschikt voor het onderwijs in Schotland. De (voorbeeld) leermiddelen zijn
gekoppeld aan het Schotse curriculum. Interessant zijn educatieve games waarmee
ook leerlingen in het Nederlandse primair onderwijs, na een korte instructie,
prima zouden kunnen werken. Via de nationale elektronische leeromgeving Glow
zijn zowel tools als online digitale leermiddelen te vinden'.
Wie de zoekopdracht German of French plaatst, krijgt een paar honderd titels
voorgezet. Je kunt voor kant en klaar cursussen Frans naar de
NQ Online resource database. Het lesmateriaal heeft
niveaudifferentiatie, maar lijkt me vanwege de niet in de doeltaal gestelde
opdrachten zonder aanpassingen niet bruikbaar voor het Nederlandse onderwijs.
Daarnaast kun je kiezen voor
NQ Online's directory of educational websites. Maar het aanbod is
klein en niet te vergelijken met de hoeveelheid bijeengebrachte websites in het
eveneens Engelstalige WordSurfing dat in het volgende nummer van LTM wordt
besproken.
(wordt vervolgd)
©
