Online talencursussen bij de NTR

De lezer herinnert het zich ongetwijfeld: ooit bracht het toenmalige Teleac uitvoerige talencursussen op tv. Vaak wel tot zo’n 30 afleveringen van elk een uur per week, waarin allerlei alledaagse situaties aan de orde kwamen, schematisch en real life, aangevuld met idioom- en grammaticatraining. Als regel hoorde bij zo’n cursus een omvangrijk oefenboek, waarin ook het nodige leesmateriaal was opgenomen. En dat alles gratis c.q. tegen kostprijs, gericht op volwassenen die hun talenkennis wilden bijspijkeren. Dat was nog in de periode dat je er als producent op kon rekenen dat de deelnemers ook echt de tijd namen. Vreemd genoeg is dit materiaal nooit breed doorgedrongen tot de scholen in ons land.

Tegenwoordig hebben mensen veel minder tijd voor dergelijke bijspijkeracties. Toen men dat eenmaal doorhad bij de Nederlandse onderwijstelevisie, heeft men de koers dan ook drastisch verlegd en zich gestort op de ontwikkeling van een heel pakket aan talencursussen op het internet. De rechtsopvolger van Teleac/NOT, de NTR, biedt op http://vrijetijdtv.ntr.nl/course/view.php?id=25  intussen maar liefst zeven talencursussen aan: Chinees, Duits, Frans, Italiaans, Portugees, Spaans en Turks.
De als eerste ontwikkelde cursussen Chinees (waar overigens niet met Chinese karakters wordt gewerkt maar ‘gewoon’ met ons Latijnse schrift) en Spaans wijken grafisch af van de overige talen, maar vertonen inhoudelijk dezelfde opbouw. Die opbouw wordt op de startpagina van de nieuwere cursussen direct zichtbaar: Duits, Frans, Italiaans, Spaans en Turks variëren hierop.

Elke cursus (klik gewoon op ‘cursus’, dan is het direct duidelijk) bestaat uit 10 hoofdstukken, die elk weer 3 situatieve blokken tellen. Elk apart blok is een sequens van infoteksten, luistermateriaal, verwerkingsopdrachten, grammatica- en idioomtraining, gelardeerd met blokjes kennis van land en volk. Al met al telt elke cursus dan ook een verbluffende hoeveelheid materiaal: maar liefst 30 units. Waarbij alle antwoorden online gecorrigeerd worden. Eigenlijk ontbreekt er maar één ding: videomateriaal. Dat heeft te maken met de kosten. NTR en rechtsvoorgangers Teleac/NOT huldigen het principe, dat als je iets aan video doet, het dan ook goed moet zijn: daarvoor was het budget te klein, dus heeft men – mijns inziens terecht – zich beperkt tot audiomateriaal. Korte leesteksten (scrollen wordt zoveel mogelijk vermeden) zijn eveneens opgenomen.

De cursussen zijn deels als start met een vreemde taal bedoeld, deels als opfrissing, bijvoorbeeld voor wie naar één van de betrokken landen op vakantie gaat. De thema’s richten zich duidelijk op toeristen. Het ERK-niveau schat ik op A2 met soms een uitstapje naar B1, zeker bij het materiaal voor Frans en Duits. Als voorbeeld hier een luistertekst uit de cursus Duits (de luisterteksten kunnen deels ook meegelezen worden):

Bij de opdrachten – waarin heel handig van het aanwezige audio pakket gebruik wordt gemaakt - gaat het net als in het voorbeeld hierboven veelal om gesloten opdrachten, dit in verband met de online correctie.

Spelletjes

Alle cursussen bevatten naast de serieuze oefeningen ook spelletjes, als regel vijf types:

• Een restaurantspel, waarbij je de gerechten die je hoort naar een tafel moet slepen met de muis;

• Een klassiek memoryspel;

• Een agendaspel, waarmee auditief aangeboden afspraken naar de juiste dag en/of maand moeten worden gesleept;

• Een kruiswoordpuzzel;

• Een woordzoekraadsel.

Een heel fraai extra is de mogelijkheid de kernwoordenschat op je mobieltje te downloaden en die zodoende onderweg beschikbaar te hebben.
Elke cursus kent ook de rubriek “Weetjes”: hier staat een hele serie interessante en/of vermakelijke info’s op het terrein van kennis van land en volk, gelardeerd met bijpassende illustraties.

Bij alle opdrachten is er een toegang beschikbaar naar een compacte overzichtsgrammatica, een alfabetische woordenlijst en een rubriek ‘kerntaal’ met daarin een thematische gegroepeerd pakket aan handige zinnen. Woordenlijsten en zinnen zijn tweetalig (Nederlands/vreemde taal) en bovendien compleet als audiomateriaal te beluisteren.
Voorts is er een knop ‘tekens’ waarmee bepaalde taalspecifieke tekens kunnen worden gebruikt bij het beantwoorden van invulvragen.
Tenslotte kent elke cursus de quiz “Test uzelf” waarin je kunt checken wat je opgestoken hebt c.q. hoe het met je kennis van een taal staat voordat je aan de cursus begint.
Het gebruik van de cursussen is geheel gratis. Je hoeft je niet te registreren. Dat is goed nieuws voor het onderwijs. Want hoewel de cursussen allemaal toegesneden zijn op volwassenen die zich vrijwillig op een cursus storten, zijn ze zonder uitzondering ook heel bruikbaar voor toepassing in het reguliere onderwijs.
Toen bijvoorbeeld enkele jaren geleden de cursus Duits online kwam te staan, werd het pakket door diverse collega’s al snel ingezet als extra oefenstof. OP het Zevenaarse Liemerscollege werd het materiaal zelfs boekvervangend ingezet op het vmbo – met veel succes. Dat ligt ook voor de hand: wie het inhoudsoverzicht bekijkt, ziet direct dat ongeveer dezelfde onderwerpen aan de orde komen als in een ‘normale’ leergang Frans, Spaans of Duits. Voor leerlingen in bijvoorbeeld het examenjaar vmbo biedt het materiaal een prachtige mogelijkheid om de onderbouwstof nog eens te herhalen. Daarbij kunnen ze bovendien in kleine blokjes werken zodat de concentratieboog niet te lang wordt. En gezien het feit dat vrijwel elke leerling ook thuis het internet op kan, is de toegankelijkheid ook al geen probleem.
Kortom: vraag niet hoe het kan, maar profiteer er van!

© Kees van Eunen