„Lezen zonder grenzen / Lesen ohne Grenzen“
Alweer een aantal jaren is het Interreg-project “Lezen zonder grenzen / Lesen ohne Grenzen” in de lucht. Kern ervan: Nederlandstalige en Duitstalige jeugdliteratuur online en via uitleenbare boekenkisten toegankelijk maken voor respectievelijk Duitse leerlingen Nederlands en Nederlandse en Vlaamse leerlingen Duits. Het gaat om een samenwerkingsproject van:
de Euregio Eems-Dollard (EDR):
het Regionale Pädagogische Zentrum (RPZ) in Aurich;
de Groningse Bibliotheekcentrale ‘Biblionet’;
het Goethe-Institut Nederland.
Het resultaat van de inspanningen mag gezien worden en vormt de ruggengraat van de gelijknamige projectwebsite (www.lezenzondergrenzen.eu of www.lesenohnegrenzen.eu). Het gaat om onder meer:
uitleenbare niveauspecifiekee boekenkisten met recente jeugdboeken voor respectievelijk onder-, midden- en bovenbouwleerlingen;
een omvangrijke downloadbare docentenhandleiding met tips en trucs voor de inzet van zo’n kist;
lesmateriaal (printklaar te downloaden) rond specifieke thema’s en genres (bijvoorbeeld sprookjes en poëzie);
kant en klare vrij downloadbare didactiseringen van een flink aantal titels in het pakket – voor Duits tevens gekoppeld aan door het Goethe-Institut georganiseerde (en gesubsidieerde!) schooltournees van bekende jeugdboekauteurs.
Hier zij met name de projectwebsite kort voorgesteld, die een centrale rol
speelt bij de disseminatie van het intussen afgesloten project. Men vindt er
allereerst een thematisch gegroepeerd overzicht van recente jeugdboeken. Talig
basisprincipe daarbij: doeltaal = voertaal. Via een helder keuzemenu
kunnen leerlingen en docenten het gewenste materiaal vinden en – gratis –
downloaden. Het geheel is uiterst laagdrempelig. Registratie is niet nodig en
docenten en leerlingen kunnen weliswaar eigen toegangen gebruiken maar hebben
dezelfde – volledige - toegangsrechten. (Inderdaad – een leerling kan ook bij
het voor docenten bedoelde materiaal!).
Kisten
Wat de (gratis) uitleen van de bovengenoemde boekenkisten betreft:
docenten Duits kunnen daarover per mail (of telefoon) contact opnemen met de
bibliotheek van het dichtstbijzijnde Goethe-Institut (Amsterdam:
bibliotheek@amsterdam.goethe.org;
Rotterdam:
bibliotheek@rotterdam.goethe.org).
Collega’s Nederlands kunnen helaas geen kisten uit Duitsland lenen. Maar
gezien het feit dat de jeugdbibliotheek niet ver is, lijkt dat geen
onoverkomelijk probleem.
Werken met zo’n complete kist is overigens de moeite waard. Op de website
staan heel leuke werkbladen voor de omgang ermee. Hier een voorbeeld in het
Duits (ook in het Nederlands te downloaden: docenten
à
lessuggesties
à
lessenserie). Uitgangspunt is het pakket boeken uit een kist dat in de klas
uitgestald ligt.
Jugendbücher auf den ersten Blick - Arbeitsblatt
Fragen über den Umschlag eines Buches
Der/Die Autor/-in des Buches ist. | ......................................................................................................... |
Der Titel des Buches lautet: | ......................................................................................................... |
Schreibe 6 Dinge auf, die auf demBuchumschlag zu sehen sind. |
......................................................................................................... |
Sieh dir den Umschlag an. Was denkst du – ist das Buch spannend, langweilig, interessant, traurig, schön, fröhlich oder noch etwas ganz anderes? | ......................................................................................................... |
Wo spielt sich die Geschichte ab, denkst du? | in einer Großstadt, im All, auf dem Wasser, auf dem Lande, in den Bergen, in einer Kleinstadt, in den Wäldern, in einem Dorf, weiß nicht |
Wann spielt sich die Geschichte ab, denkst du? |
im Frühling, im Sommer, im Herbst, im Winter, heute, in der Vergangenheit, in der Zukunft, weiß nicht |
Wer ist/sind die Hauptperson(en)? Was für ein Mensch/Was für Menschen könnte(n) das sein? | ......................................................................................................... |
Um was für eine Art Buch handelt es sich vermutlich? |
......................................................................................................... |
Hast du früher schon mal so etwas gelesen? Was hältst du davon? Ja/Nein. Ich finde solche Bücher .. |
......................................................................................................... |
De website staat vol met dergelijk materiaal. Leerlingen kunnen desgewenst ook hun meningen over het gelezene ventileren c.q. met anderen uitwisselen: daartoe is er een link opgenomen naar: www.mijnstempel.nl. Deze website is ontwikkeld in opdracht van de Vereniging van Openbare Bibliotheken.
Andere bronnen
Natuurlijk staat er rond
jeugdliteratuur heel veel op internet. In de vaklokalen van Digischool (
Tot slot nog een link voor de collega’s Duits:
Op
www.goethe.de/jugendliteratur
staat heel veel actueels rond de inzet van jeugdliteratuur in de lessen Duits.
Van een bijzonder fraai initiatief was hierboven al even sprake: elk half jaar
wordt een bekende Duitstalige jeugdboekenschrijver/-fster op toernee langs
Nederlandse scholen gestuurd. Alle namen staan in de rubriek “Autoren”, compleet
met achtergronden en panklare, vrij downloadbare didactiseringen
(zie onder “Unterrichtstipps”) van de betreffende boeken. Vraag niet hoe het
kan, maar profiteer er van!