Internetonderwijs 8
Word Surfing levert gratis oefenmateriaal voor veel moderne vreemde talen
In de vorige
afleveringen van de Nieuwsbrief kwamen allerlei leermiddelenbanken aan de orde.
Geen enkele daarvan houdt rekening met de werkwijze van docenten en leerlingen.
Deze kiezen een vak, een afdeling, een klas, een niveau, een onderwerp en bij de
moderne vreemde talen een vaardigheid. Toch zijn er wel degelijk goed bruikbare
leermiddelenbanken. Enkele daarvan zijn al terloops genoemd. Bovendien zijn er
ook nog pionierende docenten die voor hun eigen leerlingen en die van hun
collega's lesmateriaal op het net zetten. Hun werk wordt alleen door
vakcollega's opgemerkt en niet door de geldverslindende instanties die steeds
maar weer opnieuw vergeefs proberen het onderwijs met het ontwerp van weer een
andere databases een dienst te bewijzen. In de komende afleveringen van de
Nieuwsbrief aandacht dus voor docent- en leerlingvriendelijke leermiddelenbanken
met gratis te gebruiken leerboekaanvullend en zelfs soms leerboekvervangend
lesmateriaal. Om te beginnen het Engelstalige WordSurfing.
Word Surfing ( http://languages.wordsurfing.org/ ) is opgezet door een groep onafhankelijk van elkaar opererende taalleraren en vertalers. Iedereen die iets met het onderwijzen van talen van doen heeft, kan partner worden in de organisatie. Men kan op allerlei manieren bijdragen aan het in stand houden van Word Surfing onder andere door mee te helpen aan het vergroten van het aantal websites voor het talenonderwijs en het in stand houden van de talrijke discussiegroepen. Daarnaast kunnen op de website van Word Surfing professionele aanbieders van talenonderwijs vertellen wat ze tegen welke prijs aan cursussen kunnen leveren. Uitgangspunt echter van Word Surfing is en blijft: onbeperkte vrije toegang tot alle opgenomen websites, hulp bij het gebruik van internet voor het leren van een taal en het ontwikkelen van een persoonlijke strategie voor woordverwerving. Word Surfing beoogt de leerlingen op een prettige manier in hun eigen tijd te onderwijzen met een groot aanbod aan internetbronnen. Voor alle niveaus, voor alle vaardigheden zijn er volledige cursussen beschikbaar met toetsen en al. Enige ordening is echter noodzakelijk. Anders haken de leerlingen snel af. Je vindt bij alle beschikbare talen veel dezelfde internetbronnen. Dat komt omdat de ontwerpers daarvan, zoals de BBC, meer dan een taal bedienen. Dat maakt het voor de leerlingen makkelijk om voor alle schooltalen dezelfde soort bronnen te gebruiken. Bovendien zijn ze dan ook gewend aan de driedeling van het niveau die voor alle talen geldt: Beginners (B) Intermediate (I) Advanced (A).
Frans
Het is onmogelijk om alle schooltalen te bespreken. Ik heb ruim 30 jaar Frans
gegeven in het voortgezet onderwijs en veel didactische vernieuwingen meegemaakt
en meestal ook toegepast als ze leerrendement opleverden. Bij de schooltalen
ziet de openingspagina er ongeveer zo uit:
Vocabulary (B) - look, listen and learn
Basic Grammar (BI) - read, listen, repeat......and use.
Readings (BIA) - with sound.
French Video Resources (BI)
BBC Learn French Online (BI)
Learn French (BI)
French on the Net (BI)
French Tests (BI)
LangMedia- videos with transcripts (BI)
100 Goethe Vocabulary Tests(BI)
E.L.Easton (BIA)- lots of good links to more good opportunities.
Ondanks de drie niveaus kunnen leerlingen niet zonder begeleiding losgelaten worden op deze openingspagina. Ze zouden gewoon niet weten waar te beginnen. Voorstructurering is dan ook noodzakelijk. Om de lezers een indruk te geven van deze elf internetbronnen bespreek ik ze allemaal even heel kort.
Vocabulary is gemaakt door
LanguageGuide.org. Deze organisatie maakt de aankondiging van look, listen and
learn geheel waar. Alle woorden uit het aanvangsonderwijs worden in
woordgroepen aangeboden met afbeeldingen. Je gaat met de cursor op de
afbeelding staan en je hoort de uitspraak van het woord. Ze zien de
schrijfwijze en blijven net zo lang totdat ze alle woorden kennen, zoals die
van de familierelaties.
Met deze woorden kunnen de leerlingen hun eigen
familie voorstellen in de klas. Dat geldt voor alle onderwerpen. Eerst de
woorden leren dan er iets zinnigs mee zeggen en schrijven.
Basic Grammar (BI) - read, listen, repeat......and use. Deze grammatica is eveneens van Language Guide.org. De leerlingen krijgen een lijst te zien met vier groepen grammaticale verschijnselen, die ze gefaseerd kunnen beluisteren en leren. Bij het persoonlijk voornaamwoord stuiten ze dan wel op het Frans-Engelse verschil tussen vous/tu en you. Dit wordt in het Engels goed uitgelegd met voorbeelden en al. De leerlingen zullen zich dan wel bewust moeten zijn van onze jij en jou gewoonte die in Frankrijk op zijn minst vervreemding wekt.
Readings (BIA) - with sound is eveneens afkomstig van LanguageGuide.org. Je vindt er een aantal niet te lange voorgelezen teksten voor beginnende en gevorderde lezers. Voor de laatsten biedt deze leergang ook literaire teksten van onder andere Guy de Maupassant. Engelstaligen kunnen hun muiswijzer achter elke zin zetten, want dan krijgen ze de Engelse vertaling te zien van die zin. Daar hoeft dus geen leraar aan te pas te komen.
French Video Resources (BI) zijn afkomstig van The Ashcombe School Language College uit Engeland. De leerlingen kijken en luisteren naar de filmpjes met onderwerpen die in de meeste leergangen ook voorkomen. De in Hot Potatoes gemaakte oefeningen toetsen tegelijkertijd hun luistervaardigheid.
BBC Learn
French Online (BI) (
http://www.bbc.co.uk/languages/french/index.shtml ) bestaat uit een aantal
programma's waarmee de leerlingen zelfstandig aan de slag kunnen.
French Steps is een cursus voor
beginners die al jaren in het archief van de BBC wacht op cursisten. Ze vinden
er korte thematisch geordende gesprekjes die ze kunnen beluisteren met of
zonder Franse of Engelse teksten. Daarna volgen schrijf- en spreekoefeningen. French Experience is op dezelfde leest geschoeid. De cursus biedt allerlei
korte filmpjes die de leerlingen kunnen bekijken, alleen beluisteren of lezen.
Quick Fix biedt de mogelijkheid om de beluisterde woordjes en zinnetje te
downloaden op een MP3 speler.
Docent Stéphane Cornicard van Ma
France loodst de leerlingen door 24 interactieve video units heen. Elk unit
bestaat uit drie korte filmpjes. De eerste biedt de belangrijkste woorden en
grammaticale structuren van het unit, de 2e levert achtergrondinformatie en de
derde de toepassing in het dagelijks leven.
Wie klikt op for tutors
kan een bepaald topic oproepen, zoals begroeten dat als eerste in
alle cursussen is opgenomen. Het is een handige manier van de BBC om per thema
zoveel mogelijk gebruikssituaties te kunnen leveren.
Met Learn French (BI) kunnen de leerlingen op allerlei manieren communiceren met gebruik van hun eigen stem en een zelf te bouwen identiteit Voki genaamd. Met behulp van hun avatar sturen de leerlingen ingesproken teksten naar elkaar of naar hun talendocent. Een motiverende manier van oefenen in het spreken van de te leren taal.
French on the Net (BI) levert een grote aantal gratis te downloaden websites met complete cursussen en andere geschikte manieren om online Frans te leren. Het is de bonte verzameling van Anne Fox, een tegenwoordig in Denemarken werkende tweetalige docente Engels en Frans die meer dan tien jaar op scholen in Engeland heeft les gegeven. Ze is daarom in staat om bij elke website een kundig oordeel toe te voegen. In haar collectie staat ook het uitstekende GCSE Bitesize French, dat ooit door de BBC is gemaakt en nog steeds op het net is te vinden (http://www.bbc.co.uk/schools/gcsebitesize/french/).
French Tests (BI) is afkomstig van Languages Online dat een tiental talen bedient. De honderden tests zijn gemaakt met het bekende auteursprogramma Hot Potatoes. Daarmee maak je matchoefeningen, kruiswoordraadsels, invuloefeningen, woordvolgorde oefeningen enzovoort. Alle toetsen zijn Frans-Frans en bevatten alle door de leerlingen te kennen woorden uit de onderbouw.
LangMedia- videos with transcripts (BI) levert een groot aantal thematisch geordende gesprekjes. De onderwerpen daarvan kom je ook weer in de meeste leergangen tegen. In sommige dialogen is de structuur te ingewikkeld voor het aanvangsonderwijs. Leerlingen die bijvoorbeeld de weg moeten leren vragen en wijzen, zullen niet gauw de straat opgaan met een zin als: Excusez-moi, mademoiselle, est- ce que vous pourriez me dire où se trouve la gare? Met een la gare, s'il vous plaît komen ze er ook wel.
100 Goethe Vocabulary Tests(BI) is afkomstig van het Duitse Goethe-Verlag. Naast boeken levert dit bedrijf ook gratis de mogelijkheid om woorden te leren vanuit elke moedertaal naar elke vreemde taal, dus ook Nederlands-Frans.
E.L.Easton (BIA).
Eva Easton heeft honderden websites gerubriceerd die goed bruikbaar zijn bij
het leren van een taal. Als een van de eerste noemt ze Tenessee Bob's famous
French Links.
Bob Peckham is hoogleraar Franse taal en letterkunde en werkt al meer dan 30
jaar aan zijn Franse websites. Je kunt dan ook daar alles vinden wat met de
geschiedenis, literatuur en cultuur van Frankrijk te maken heeft.
Leerboek- vervangend of aanvullend
Onderzoek en experimenten moeten uitwijzen of de digitale verzamelingen
lesmateriaal van Word Surfng de traditionele lesmethoden kunnen vervangen of op
zijn minst aanvullen. Als Engels als instructietaal niet voor alle afdelingen
van het vo haalbaar is, zal er vertaald moeten worden. Dat is dan altijd nog
goedkoper en beter dan het bedenksel Wikiwijs van de minister, de open
leermiddelenbank van de VO-raad, de Toolkit van de Open Universiteit, het
Leermiddelenplein van de SLO, KlasCement en de andere besproken buitenlandse
leermiddelenbanken, Edurep, Davindi en de Didactobank van Kennisnet.
Een eerdere uitgebreide bespreking van Word Surfing uit
2005 is te vinden op
http://www.internetonderwijs.net/artikelen2005/WordSurfing/ws.htm. Deze
versie biedt de mogelijkheid om vanuit de tekst meteen het besproken leermiddel
op te roepen.
Noot van de auteur: ook onder deze aflevering van de serie internetonderwijs zou een wordt vervolgd hebben moeten staan. Want na al mijn negatieve beoordelingen van databases of leermiddelenbanken was ik met Word Surfing begonnen aan een positief vervolg van de serie met door docenten ontworpen, gedigitaliseerd en interactief lesmateriaal dat ze voor hun eigen leerlingen en die van hun collega's vrij toegankelijk op het net hebben gezet. De uitgever heeft echter besloten de uitgave van de Nieuwsbrief te beëindigen. Na 10 jaar medewerking met 84 artikelen kan ik dit besluit alleen maar betreuren.
John Daniëls