Poëzie in beweging – een supersite voor Duits, Engels en Frans

Poëzie niet leuk? Natuurlijk wel! Misschien kent u de fraaie website www.poezie-in-beweging.nl, waar leerlingen (en hun docenten) veel bekende en onbekende Duitse, Engelse en Franse gedichten als heel bijzondere, vaak verrassende animatie gepresenteerd krijgen. Ook zijn er tal van opdrachten rondom gedichten te vinden, bijvoorbeeld om een gedicht te herconstrueren, een literaire quiz etc. Erg de moeite waard, speciaal ook voor zelfstandige opdrachten. Achter de website zitten twee enthousiaste docentes: Margreet Feenstra (Engels; tevens webmaster) en Hadelinde van der Hoek (Duits; tevens content manager). In de opbouwfase was ook collega Jacqueline Kabel (Frans) intensief bij het project betrokken. Ook komen er gedichten en tips van collega’s buiten de school: voor Frans van Chantal Westrate en Christien Romp, voor Engels van Jenny de Bode.
 

Kant-en-klaar
Poëzie in beweging is intussen ruim 8 jaar in de lucht en telt momenteel zo’n kleine 700 (!) subpagina’s. Allemaal poëzie, kant en klaar voor gebruik in de lessen Duits, Engels en Frans – vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan! Geef je in Google het zoekwoord “poëzie” op, dan staat de website steevast onder de eerste vier treffers. Verwonderlijk is dat niet: per maand trekt de site zo’n 10.000 unieke bezoekers met soms uitschieters: rond Sinterklaas 2011 trok de site per dag maar liefst 3.000 bezoekers. In werkelijk zijn er zelfs veel meer: ‘unieke’ bezoekers hebben een eigen IP-adres. Maar leerlingen die vanuit school inloggen op Poëzie in beweging doen dat als regel onder het IP-adres van de school.

De site heeft z’n naam te danken aan de vele geanimeerde gedichten onder de knop Gedicht in beweging. Het gedicht Snowball van Shel Silverstein bijvoorbeeld klik je deel voor deel bij elkaar. Na de laatste klik gaat het sneeuwen. Heel leuk voor bijvoorbeeld het smartboard.

Opdrachten

Zowel in deze als in de andere rubrieken staan Duitse, Engelse en Franse gedichten door elkaar, en wel in deze - puur alfabetische - volgorde.
De gedichten bij Gedichten en opdrachten zijn voorzien van uitgebreide opdrachten die steun geven bij tekstbegrip maar vooral bedoeld zijn om de leerling plezier in het lezen van poëzie bij te brengen. In elke rubriek (dromen – morgen – oorlog & vrede – muziek interactief – poëzie in zakformaat – dieren – muziek – humor) staan heel geslaagde ideeën. Klik maar eens willekeurig rond. En denk niet dat alleen havo- of vwo-leerlingen aan hun trekken komen. Veel materiaal is heel breed inzetbaar. Poëzie op zakformaat, een bladerboekje met 5 Duitse, Engelse en Franse gedichten, is zelfs speciaal voor vmbo-leerlingen ontwikkeld.
In het Archief  (http://www.poezie-in-beweging.nl/framerechts/poeziearchief/acrostichon.htm) vindt u een rijke selectie aan bruikbare gedichten. Dit materiaal is thematisch geordend. U kunt daar zelf – graag wel in de geest van de maaksters van de site - opdrachten bij maken, of uw leerlingen er een keuze uit laten maken in het kader van de persoonlijke smaakontwikkeling.
Bij Maak een eigen gedicht  kunnen leerlingen inspiratie opdoen voor het schrijven van een gedicht. Dat doen ze meestal in het Nederlands, maar het kan ook heel goed in een vreemde taal, met behulp van handige stappenplannen, bij meer dan 30 dichtvormen. De eigen gedichten kunnen opgestuurd worden. Het Poëzie-in-beweging-team plaatst ze dan. Ook voor neerlandici om van te smullen!
Als voorbeeld volgt hier zo’n stappenplan, en wel - omdat het zo’n leuke term is - voor een “zottezinnengedicht”: Een zotte-zinnen gedicht kun je op veel manieren maken. Hieronder een stappenplan voor een 'beredeneerde onzinzin'.

• Bedenk een onzinnige gewoonte die iemand zou kunnen hebben. Als je niets kunt bedenken zou je er een kunnen kiezen uit de onderstaande lijst:

  • Beginzinnen ter inspiratie:

Elke ochtend smeer ik boter aan de kat
's Morgens is altijd mijn hoofdkussen blauw
Ik slaap soms in de groentenla
Elk voorjaar bijt ik de kinderen van de buren
Op zondag lik ik altijd aan de muren

• Maak daarvan een interessante beginzin. 
• Zorg dat die zin in de 'ik vorm' staat.
• Zorg dat er een tijdsbepaling in voorkomt, b.v. altijd, nooit, vaak, dagelijks, regelmatig, ieder voorjaar, enz. Voorbeeld:  Ik zit dagelijks in de koelkast
• Bedenk vervolgens zeven verrassende redenen waarom je zo iets zou kunnen doen waarbij je zorgt dat elke zin begint met "Omdat". 
• Voorbeeld: Omdat ik mijn hoofd koel wil houden 
• Schrijf die zeven zinnen onder elkaar. 

• Zet tot slot daaronder weer dezelfde zin waarmee je begon, maar nu begin je met "Daarom …"

• Als voorbeeld :

Ik zit dagelijks in de koelkast 
Omdat mijn hoofd anders oververhit wordt
Omdat ik wil weten of het lampje echt uitgaat
Omdat ik voetstappen wil maken in de boter
Omdat dat de enige plaats is waar ze me niet zoeken
Omdat ik zo lekker in het vriesvak kan skaten
Omdat ik 'boe' wil roepen als mijn zusje de melk pakt
Daarom zit ik dagelijks in de koelkast.

• Klaar is je zotte-zinnen gedicht.

Hier het zottezinnengedicht van de 16-jarige Laurens Bekker (havo-4, Develsteincollege, Zwijndrecht):

Doldwaze Fiets
Ik fiets altijd achteruit naar school
Omdat ik anders te laat kom
Omdat dan iedereen zo vrolijk kijkt
Omdat m'n achterlicht het niet doet
Omdat m'n bel elke keer hetzelfde liedje fluit
Omdat m’n ketting aan de fiets vast zit
Omdat m'n rem niet op kan stoppen 
Omdat rode lichten roder zijn dan witte
Daarom fiets ik altijd achteruit naar school

De lesideeën zijn heel handig. Ze omvatten zelfs complete poëzieprojecten Duits, Engels en Frans – alweer: kant en klaar en uitgeprobeerd in de dagelijkse lespraktijk! Ook hieruit kunt u onderdelen isoleren. De quiz bijvoorbeeld is heel leuk om klassikaal te doen.

Nieuw materiaal
Elke jaar vult het team de site aan met nieuw materiaal rond een paar centrale thema’s die voor alle drie talen gelden. De kosten dragen ze zelf. Ze hebben het er graag voor over. Ook omdat ze veel waardering voor hun werk krijgen, van leerlingen, van collega’s en ook uit het ICT-veld: kort na de start kregen ze in 2003 maar liefst drie Thinkquest-prijzen waarmee de opstartkosten gedekt konden worden. Dat geld is allang op, maar desgevraagd melden Margreet Feenstra en Hadelinde van der Hoek, dat ze doorgaan, “tot we stokoud zijn – en ook dan nog!” Tips, ideeën en materiaal zijn altijd welkom (postmaster@poezie-in-beweging.nl).

omhoog

© Kees van Eunen