Duolingo doet zijn intrede in het klaslokaal
De app Duolingo (http://www.duolingo.com)
wordt steeds vaker ook op middelbare scholen ingezet – zij het door docenten die
het als aanvullend lesmateriaal gebruiken of door leerlingen die op eigen houtje
op zoek naar extra oefeningen gaan. De app, waarmee verschillende talen kunnen
worden geleerd, is gratis en werkt op iOS, Android en Windows Phone. Is het de
moeite waard om de app in de les te introduceren?
Een keer gedownload, begint de gebruiker met makkelijke zinnetjes, waarbij in
het begin de audiovisuele methode wordt toegepast. Zo leer je dat ‘de man’ in
het Duits der Mann betekent door op een foto van een man te klikken. Het
woord wordt dan ook voorgelezen. Dit auditieve element is ook op hogere niveaus
aanwezig, terwijl de visuele ondersteuning afneemt naarmate de zinnen
ingewikkelder worden. Uiteraard hoeft men niet op het laagste niveau te
beginnen: een instaptoets zorgt ervoor dat de gebruiker op het juiste niveau
terechtkomt.
Competitief en
gepersonaliseerd
De app introduceert tevens een competitief element. De beheersingsniveaus zijn
in verschillende eenheden opgesplitst. Een eenheid geldt pas als voltooid
wanneer de aangeboden stof beheerst wordt. Als je teveel fouten maakt, moet je
de les opnieuw beginnen. Tegelijkertijd wordt de succesvolle afronding van een
eenheid met ervaringspunten (XP’s voor experience points) beloond. Deze
punten geven aan hoe ver de gebruiker is gekomen en zorgen voor een zekere
motivatie om het leerproces vol te houden.
De verschillende eenheden zijn veelal op onderwerpen gebaseerd die ook in gewone
taalmethodes aan bod komen, bijvoorbeeld “dieren” of “eten”. De verschillende
vaardigheden komen daarbij allemaal tot op zekere hoogte aan bod. Duolingo maakt
ook gebruik van quizelementen zoals meerkeuzevragen en matchvragen. De app turft
hoe vaak je inlogt en stuurt indien nodig reminders. Dit controle-element is
voor elke gebruiker gepersonaliseerd: je mag zelf bepalen hoeveel tijd je aan
het leren met de app wilt besteden. Er kan tussen vier verschillende
intensiteitsniveaus (5, 10, 15 of 25 minuten per dag) worden gekozen.
Speciale versie
voor scholen geďntroduceerd
Door deze features is de app ook voor het vreemdetalenonderwijs interessant. De
app biedt immers een groot deel van de talen aan die ook op Nederlandse scholen
worden onderwezen. Dit realiseerden zich ook de ontwikkelaars van Duolingo. In
januari verscheen daarom de eerste officiële schoolversie van Duolingo (http://schools.duolingo.com)
die het docenten mogelijk maakt om de voortgang van hun leerlingen via een
dashboard te beheren.
Docenten kunnen op deze manier zien welke eenheden hun leerlingen hebben
voltooid en hoeveel XP’s zij hebben verzameld. Op de officiële website worden
enkele docenten uit verschillende landen geciteerd die de docentenfunctie van
Duolingo vooral zeggen te waarderen omdat zij zo beter recht kunnen doen aan
heterogene lesgroepen. De app kan dan worden ingezet als differentiatiemiddel
voor zowel onderpresterende leerlingen als leerlingen die extra uitdaging nodig
hebben zonder dat de docent veel voorbereidingstijd kwijt is. In deze context is
het wel belangrijk om te vermelden dat op dit moment alleen het Engels vanuit
het Nederlands kan worden geleerd. Alle anderen talen moet de gebruiker via het
Engels leren, wat de app voor leerlingen die al moeite met de taal hebben minder
aantrekkelijk maakt.
Veel woordenschat,
weinig grammatica
Wie er nu over nadenkt om Duolingo als vast element in de les te integreren,
moet er wel rekening mee houden dat de methodiek van de app anders is dan veel
taallessen. Vooral op lagere niveaus ligt de nadruk van Duolingo op de
reproductie van zinspatronen, wat minder goed aansluit bij taaltaken die vrije
productie stimuleren. Grammaticale uitleg ontbreekt daarnaast volledig. De
trial-and-error-methodiek van de app vermijdt het expliciteren van
grammaticaregels zodat grammaticale structuren slechts impliciet voorkomen. De
vraag welk effect dit heeft op de verwerving van complexe verschijnselen zoals
bijvoorbeeld de vervoeging van Franse werkwoorden is nog niet onderzocht.
De focus ligt dan ook vooral op de woordenschat. Dit is naast het speelse
karakter van de app en het feit dat de app overal kan worden gebruikt zeker één
van Duolingo’s sterkste kanten. De onderwerpen die in de eenheden worden
aangeboden zijn veelzijdig en sluiten over het algemeen goed aan bij het
alledaagse leven. Wel komen er ook vertalingsoefeningen aan bod die vrij
onrealistisch zijn, zoals Je suis un oiseau (“Ik ben een vogel”) of
His grandfather is a sheep (“Zijn grootvader is een schaap”). Dit zou ermee
te maken kunnen hebben dat Duolingo zijn geld verdient door de community zinnen
voor hun klanten te laten vertalen en vertalingen te laten verbeteren.
Uiteindelijk zullen docenten zelf moeten bepalen of de app een zinvolle
aanvulling op hun lessen is. De app is niet voor alle manieren van lesgeven even
geschikt en kan een methode zeker niet vervangen. Wel kan Duolingo een leuke
manier zijn om leerlingen ook buiten de les met de taal aan de slag te laten
gaan. Het blog
http://www.duolingo-op-school.nl
verzamelt sinds kort ervaringen van Nederlandse docenten.
©
Nicolai Sinn
