Klasoverstijgend onderwijs 1
Op het onderwijs gerichte websites zoals Epals en Kidlink (Nieuwsbrief 7 en 8, 2001) bieden docenten en leerlingen mogelijkheden om vak- en klasoverstijgend onderwijs te geven en te genieten. Zo leren leerlingen bijvoorbeeld de schooltalen in te zetten voor contacten met hun buitenlandse leeftijdgenoten en kunnen docenten hun leerlingen deel laten nemen aan voor hun vak georganiseerde projecten. De Europese Commissie heeft daar ook de noodzaak van ingezien en subsidieert voor dat doel opgerichte websites als European Schoolnet en eSchola.
In enkele afleveringen van de Nieuwsbrief zal ik verslag uitbrengen van een zoektocht door het enorme aanbod aan websites van Europese scholen waar vaak niets bijzonders is te vinden, maar sommige websites bieden leerlingen de gelegenheid om buiten het klaslokaal iets te leren, niet alleen van de betreffende taal, maar ook voor een vak.
Hoe beginnen?
Stel dat onderwijsgevenden en hun leerlingen hun horizon
willen verruimen door contacten te leggen en te onderhouden met buitenlandse
scholen met het doel daar iets van te leren. Hoe moeten zij dat dan aanpakken?
Docenten geven les in een vak. Dat betekent dat hun voorkeur ongetwijfeld uit
zal gaan naar contacten met vakcollega's waarbij ze hun leerlingen meenemen. Die
moeten daar ook wijzer van kunnen worden.
Hoe kom je vervolgens in contact met scholen waar docenten de kennis en de tijd
hebben om zich behalve met hun eigen leerlingen, ook nog bezig te houden met die
van hun meestal buitenlandse collega's? Waar zijn dan die websites waar de
Nederlandse leerlingen terecht kunnen voor klasoverstijgend leren? Ach, die vind
je meestal door bij toeval op de goede knoppen te klikken, zoals mij soms
overkomt en zo ook deze keer.
eSchola
Ik begon gewoon bij ons eigen Kennisnet (dat bijna niemand
meer met een hoofdletter schrijft). Vanaf het openingsscherm klikte ik op
docenten en daarna op internationaalplein dat rechts onderaan staat
en dat mij de enige mogelijkheid leek om verder te komen. Dat bleek ook zo te
zijn, getuige deze boodschap op het plein waarvandaan kennelijk wegen lopen naar
de internationale wereld: Neem van 8 april tot 9 mei 2002 deel aan eSchola!
Duizenden scholen komen bijeen om ervaringen te delen, samen te werken, elkaar
te inspireren, Europa te vieren en van elkaar te leren! Nieuwsgierig? Lees meer
over eschola op
http://eschola.eun.org/eun.org2/eun/index_eschola2003.cfm.
Natuurlijk word je van zo'n wervende tekst nieuwsgierig. Wat maakt die duizenden
scholen zo bijzonder? Reden om op deze website te gaan kijken. Het gaat er in
ieder geval feestelijk aan toe, zoals blijkt uit dit kopje: eSchola - an
online festival of eLearning. Daaronder vind je
informatie over deze website zoals het doel waarvoor deze is opgericht: 'The
objective of this manifestation which is organised in cooperation with the
European Commission and private partners is to support the large-scale
deployment of ICT in schools in Europe. eSchola is a contribution to the
implementation of the European Commission's strategic eLearning initiative'.
Op het openingsscherm veel informatie met evenveel klikmogelijkheden. Mijn aandacht werd getrokken door een deurtje met de uitnodiging Open Doors waardoor ik met één klik die beloofde duizenden scholen kon binnengaan. Dit geschatte aantal was wat overdreven. Ik telde er slechts 21.
Volgens de aankondiging geven deze deuren toegang tot
scholen voor basis- voortgezet- en hoger onderwijs. Met één klik ga je er binnen
op zoek naar een collega en zijn leerlingen voor het leggen van contacten die
een bijdrage moeten leveren tot meer kennis over dat ene Europa van nu.
Er is één probleem: de namen onder de schooldeuren leveren in de meeste gevallen
weinig informatie over de aard van de school en de taal waarin je te woord wordt
gestaan. Daarom ga ik maar gewoon van deur naar deur, werp een blik in de hal en
rapporteer kort wat er binnen te beleven valt.
Hauptschule Jennersdorf
Deze school, waarvan de website Duitstalig is, staat in
Oostenrijk. Vanaf het openingsscherm twee interessante sporen: virtuelles klassenzimmer
en projekte.
Er is een openbare ruimte waar de bezoeker van het virtuele klaslokaal
zonder registratie een demo-Klassenzimmer kan bezoeken waar hij kan zien
wat voor onderwijsmateriaal er wordt ontwikkeld en gebruikt, hij kan er ook een
bezoek brengen aan chatrooms en forums. Docenten en leerlingen van buiten de
school die zich hebben geregistreerd kunnen ook weer een demoklas bekijken, maar
zij hebben geen toegang tot de streng met wachtwoorden beveiligde ruimten voor
eigen docenten en leerlingen van de school. Dat betekent dat onze leerlingen
voor wat plauderen met die van Jennersdorf niet aan hun trekken kunnen komen.
Dat kan misschien wel bij de projecten. Ik trof er vier aan, maar dat waren
interne projecten: leerlingen van een klas werken bijvoorbeeld aan een thema
verschiedene Generationen en
bezoeken daarvoor het Alten- und Pflegeheim "Mutter Teresa haus" in Jennersdorf.
Verder klassen met projecten over "Das Alte Ägypten", "Alkohol, Genuss und
Missbrauch" en "80 Jahre Burgenland". De beschrijvingen van de projecten zijn zo
beknopt dat ze elk niet meer dan één A4tje vullen.en dan staan er ook nog foto's
op.
Het zijn geen Europese projecten, er zijn niet eens contactmogelijkheden,
eigenlijk bieden deze projecten gewoon papieren informatie en niets meer dan
dat. Daarmee hoort deze school eigenlijk niet thuis op de website van eSchola.
Pädagogisches Zentrum Berg
Sonderpädagogische Zentren in Oberösterreich staat er achter de deur met zo'n 30
dependances. Daar moet toch iets te leren zijn, lijkt me. Dat is er niet. Na
lang kijken vond ik slechts één knop een klik waard n.l die met de tekst Forum.
Het meest recente daar geplaatste bericht kwam van ene Irina Ruseva uit
Bulgarije, die als coördinator van het Socrates Project in contact wil komen met
veelbelovende ICT scholen en bedrijven die ICT onderwijscentra kunnen openen in
haar land. Ze wil ook graag uitwisselen met scholen in Europa die ICT hoog in
het vaandel hebben staan.
Wat ze te bieden heeft is niet mis:
Our students, 480 boys and 43 girls, aged 14 – 19, fluent
English and Russian speakers, are very intelligent and competent. They are
taught by university teachers. You would definitely love our small, but
extremely beautiful country, its golden sands beaches beside the Black Sea, the
grand Danube, the majestic mountains, our luxuriant forests, blue lakes, green
valleys, the meanderings of the rivers, and the wildlife... The people are very
peaceful and hospitable. We’d like to welcome you to lovely Bulgaria. Do
come, enrich your lives and enjoy yourselves! Ik heb zelden een
onderwijsgevende zo haar land zien promoten en dat alleen maar om haar
leerlingen in contact te brengen met die uit het rijke westen.
Maar als dit alles is wat dit Pedagogisch Centrum uit Oostenrijk Europa te
bieden heeft, dan hoort dit niet thuis op deze eSchola-lijst.
Pilsen
De naam doet het al vermoeden: Tsjechië en de plaats die ons het pils heeft gebracht. Je kunt meteen kiezen uit Engels en Duits, maar in die talen stelt de school zich alleen maar voor en verder valt er voor onze leerlingen niets te beleven, behalve misschien voor degenen die bij de posterijen willen werken. We are The Secondary Special School of Postal Sevices and prepare the students for a work in the post office. The postal school has got a long tradition in Pilsen.
Scuola Elementare 1e Circulo di Roma
Achter deze deur gaat het Centro Friend per Insegnanti
di Lingue Straniere schuil, een instituut, opgericht door drie leraren, die
zich in het Italiaans weliswaar voorstellen op
http://www.centrofriend.it/chisiamo.htm. Op het openingsscherm staat met
vlaggetjes aangegeven in welke talen er kan worden gecommuniceerd en dat zijn:
Italiaans, Engels, Frans, Duits, Spaans en Zweeds. Zoals Friends in de
naam al aangeeft, beogen de makers bruggen te slaan tussen alle talenleraren ter
wereld.
Wat deze school beoogt doet een beetje denken aan de educatieve organisaties
ePals en Kidlink.
Instituto Palladio
Website van dit technisch lyceum in Italië. Er is een Engelse versie, maar die brengt de buitenlandse bezoeker naar vervolgschermen met alleen Italiaans. Daar hebben dus alleen leerders van die taal iets aan.
Hauhon Yläaste
Deze Finse school heeft samen met het College of
Richard Collyer Horsham, uit Engeland, Rigas 99 vidusskola uit Litouwen, het
Lyceum Inofyta Beotia, uit Griekenland en het Sint-Lievenscollege Gent uit
België een Comeniusproject gedaan met de naam CoMedia, een samentrekking
uit Comenius en Media. De deelnemende scholen hadden als onderwerpen gekozen:
racisme, de euro en de Europese Unie. De leerlingen moesten over deze
onderwerpen artikelen verzamelen en daarvan samenvattingen in het Engels sturen
naar de andere vier deelnemers, waarvan er slechts één deze taal als moedertaal
had. Deze artikelen vormden het uitgangspunt voor de discussie in de klassen,
commentaar daarop werd ook weer rondgestuurd en op de websites van de scholen
geplaatst. Aan het eind van het project werden alle meningen in een
gemeenschappelijke krant gepubliceerd.Vier keer zijn de begeleidende docenten
uit de vijf landen bij elkaar gekomen om het project tussentijds te evalueren en
verder te plannen. De rapporten van deze bijeenkomsten zijn ook weer op de
websites van de scholen geplaatst.
De websites van deze vijf scholen verdienen alle aandacht, in ieder geval vanuit
het leslokaal Engels om kennis te nemen van het doeltaal-voertaal onderwijs van
de deelnemers aan de projecten. Daarbij kan natuurlijk ook vanuit bijvoorbeeld
de vaklokalen Geschiedenis, Economie en Maatschappijleer meegekeken worden naar
deze vakoverstijgende manier van leren die tot navolging noodt.
Kindergarten of Kaparelli
Dit is een basisschool in Griekenland. De docenten daarvan
werken samen met scholen in Duitsland, Denemarken, Roemenië en Frankrijk in een
Comeniusproject over de rol van computers in het basisonderwijs. Doel daarvan is
de kinderen vertrouwd te maken met nieuwe technologie en ze daarvoor de nodige
vaardigheden bij te brengen. In het eerste jaar moesten de leerlingen van de
vier scholen interviews maken en daarmee een internetkrant maken, die inmiddels
op de website van de Griekse school is te bewonderen. De websites van de
deelnemende scholen bedienen zich van de eigen taal, maar er zijn Engelse
versies van, waardoor bezoekers die de thuistaal van de scholen niet beheersen
er toch een kijkje kunnen nemen.
Bij het lezen van de interviews met foto's van de hele familie, vroeg ik me af
wat onze leerlingen hier aan hebben. Waarschijnlijk zijn er in ons land ook al
basisscholen waarvan de leerlingen verwikkeld zijn in één of ander
Comeniusproject. Andere scholen zouden dat misschien ook wel willen, maar weten
niet hoe ze dat moeten aanpakken. Dan is contact leggen met deze buitenlandse
collega's natuurlijk een goede optie.
Váxjö Katedralskola
Dit is geen school, maar een Zweeds project, bestemd voor
leerlingen van basis- en voortgezet onderwijs die een afzonderlijk programma
krijgen voorgezet. Op het openingsscherm de tekst: Welcome
students and teachers to Woodland Network, a project which tries to get an
answer to the crucial question: "Is our woodland feeling well?"
Woodland Network is een
interactief milieuproject waarbij leerlingen informatie over de toestand van een
bos in hun eigen omgeving moeten verzamelen en de resultaten daarvan op het net
moeten zetten. Leerlingen kiezen voor het niveau 10 tot 15 jaar of 15 + en
krijgen hun lessen in het Engels, Zweeds, Duits, Grieks, Spaans, Engels, Frans,
Italiaans, Hongaars en Roemeens. Als doelstellingen van dit
project worden genoemd: One objective with this project is to link students
and teachers all over the planet in the production of a common electronic
educational material. Schools work in a bi-directional way on-line. They follow
a program of research on a woodland nearby, publish their results and they have
access to information of woodland areas all around the globe. A second objective
is to raise the public awareness of the health of trees, the health of regional,
national and global woodland areas, of environmental problems and of human
impact on the environment.
Docenten Biologie en moderne vreemde talen moeten bij het lezen hiervan
toch op zijn minst likkebaardend deze schooldeur openen en binnengaan in een
wereld van vakoverstijgend leren. Ze hoeven daar trouwens zelf weinig of niets
aan te doen. De opdrachten komen uit Zweden. De leerlingen rapporteren aan het
Woodland Network.
Gestadeck
Duitstalige Basisschool in Liestal Zwitserland met in het logo de tekst: European Network of Innovative Schools. Ik kon niets vermeldenswaardigs ontdekken, behalve een lijst met externe links, die docenten Duits zullen interesseren, te vinden op het adres: http://www.gestadeck.force.ch/coollinks.htm. Verder was er niets innovatifs te vinden.
Kings School
Of voluit: Hazlegrove King's Bruton Preparatory School in Sparkford, Somerset, gevestigd in een landhuis, dat gezien mag worden, getuige de fraaie foto's en viodeoclips van het gebouw, park en sportvelden. Je kunt vanaf de website alle mogelijke informatie over de school krijgen, interessant als je een mooie school voor je kind zoekt en wilt weten welke vakken er gegeven worden, maar er is geen enkel op Europa gericht project te vinden. Ook op de vertoonde door leerlingen gemaakte websites valt niet veel te beleven voor onze leerlingen. En contact? Ja, alleen met de administratie.
HSII Bad Goisem
Je verwacht de zoveelste school, maar je belandt in de Alpen en wel op een fantastische website http://schulen.eduhi.at/hs2bg/projekte/Alpen/alpenstart.htm. Er is enorm veel informatie te vinden over bergen en holen, waar over je scherm kruipende en vliegende spinnen en vleermuizen leven. Waarschijnlijk bedoeld voor de thuismarkt, is deze website ook zeer goed bruikbaar in de combinatie van de lessen Aardrijkskunde, Biologie en Duits. Er is geen Engelse versie.
Scuola Media Borsi-Pazzini
Openingsscherm van deze school in Livorno geeft veel zeer klein afgebeelde informatie in het Italiaans. Er is geen Engelse versie en het is onduidelijk wat deze school in de eSchola-lijst te zoeken heeft, want er valt voor de Europese collega's en hun leerlingen niets te leren.
Marien-Gymnasium Werf
Dat de Europese Unie initiatiefnemer en geldschieter is van
eSchola wordt duidelijk bij het zien van de onderwerpen, die op het
openingsscherm staan van de website van deze school: Die Klasse 9a sorgt in
diesem Jahr für den Wettbewerbsbeitrag zum Road Ahead Prize 2002. Das Thema
lautet: Leben und Lernen in der EU. Met één klik kunnen leerlingen deze klas
binnengaan. De voertaal is Duits. De nog jonge leerlingen werken in groepjes aan
één van de 15 landen van Europa. Vanuit Nederland kunnen leerlingen al die
landen bezoeken en de informatie lezen die de Duitse kinderen verzameld en op de
website hebben gezet. Ze maakten ook interviews met hun eigen landgenoten in den
vreemde waardoor de voertaal Duits bleef. Daarom levert deze klas voor de
Nederlandse scholen zeer geschikt vakoverstijgend lesmateriaal voor de
zaakvakken en Duits.
De school is verder nog zeer actief in een Comenius project, dat bij ons begint
bij het Europees Platform: Im Sommer 2000 beginnen wir mit einem europäischen
Comenius-Projekt. Es beiteiligen sich unsere Partnerschulen in Italien, England
und Frankreich. Interessierte Schülerinnen und Schüler können sich über das
internet zur Teilnahme anmelden. Dat zouden dan ook natuurlijk Nederlanders
kunnen zijn! Maar ja, als die lezen wat deze school als faciliteiten biedt, dan
schrikt dat af: Am Marien-Gymnasium können die Schülerinnen und Schüler von
8.00 bis 17.00 Uhr im Internet arbeiten.
Escola Quinta de Marrocos
Middelbare school in Lissabon. Heeft wel een Engelse versie van de website, maar die is zo beperkt, dat je je toch grotendeels door het Portugees moet heen worstelen. Er zijn allerlei projecten gericht op Europa in het kader van eSchola, maar de bedenkers daarvan blijven binnen hun eigen taalgrens. Om die reden is deze school niet interessant voor jong Europa.
Mysjöskolan Itis
School in Zweden, die alles vanaf het openingsscherm in de
eigen taal zet en alleen maar de school kort voorstelt in het Engels. Schooldeur
die je dus beter kunt voorbijgaan. 
Ecole Belbèze les Toulouse
De website van deze Franse lagere school in de buurt van
Toulouse heeft de aandacht getrokken van een Amerikaans schoolnetwerk en dat
leverde deze school veel post op uit heel de wereld, maar vooral uit Amerika
waar ook een speciale website is gebouwd, gewijd aan de stad en de streek (l'Union)
van deze school.
Met één klik belanden de Amerikanen in Toulouse, waar ze in het Frans en Engels
van alles te weten kunnen komen over deze stad. Zo maken Amerikaanse kinderen
kennis met de taal en cultuur van een interessant deeltje van Europa. Een
nuttige vorm van vak- en klasoverstijgend leren. Zoals op de afbeelding is te
zien, is er ook een speciale rubriek voor docenten. Achter deze schooldeur lijkt
het me goed toeven.
Haggviks Gymnasium Itis
Een openingsscherm in het Zweeds met een Engels vlaggetje
waaronder deze korte kennismakingstekst: Häggviks gymnasium is a vocational
school for students with intellectual disabilities and additional handicaps.
A main challenge is to get the students involved in decision
making about their own future and setting short- or long-term goals. To master
this we have developed and tried out models for the teachers and instruments for
the students based on use of digital camera, mini tape recorder and computer.
Misschien is dit een uitstekende onderwijsinstelling, gericht op
kinderen met een handicap, maar ik kom daar bij toeval, terwijl scholen met een
dergelijke populatie gebaat zouden zijn met het kunnen vinden van deze
gespecialiseerde instelling.
Gymnasium Teplice
Tsjechische middelbare school met geheel Engelstalige website. Er wordt naar een paar projecten verwezen, maar dat zijn afgeronde projecten, uitgevoerd door een zestal scholen uit eigen land. Er is ook een knop internationaal, die verwachtingen wekt. Die geeft toegang tot de database van IEARN http://www.iearn.cz/. Daar vind je een verzameling van alle geregistreerde projecten. Zeker een website om te onthouden en met een bezoek te vereren. Scholen kunnen er zeker bruikbare projecten vinden.
Escola Poeta António Aleixo
Dit is het Lycée Pasteur in São Paulo, Brazilië, opgericht als Frans-Braziliaanse school. Vandaar dat de website is gericht op Frankrijk en het onderwijs Frans. De site is opgezet door Barbara Dieu, EFL (English as a Foreign Language) teacher and coordinator of the Foreign Language Department. Zij beschrijft enkele eSchola projecten waaraan haar school heeft meegewerkt, zoals het in samenwerking met leerlingen van het Amsterdamse Berlage Lyceum uitgevoerde project over de gemeenschappelijke geschiedenis van beide landen. http://twinsite2000.tripod.com/timeline/front.htm.
Het zou jammer zijn als deze waardevolle, door leerlingen uit twee verschillende continenten ontworpen website ergens in Brazilië verstopt blijft. Dit project is weer een voorbeeld van klas- en vakoverstijgend leren en kan dienen als studieobject bij Geschiedenis, terwijl het Engels mooi is meegenomen.
M@ttei website
Mattei is een Italiaanse school, maar wat voor één is mij niet duidelijk geworden. Geen projecten met andere scholen. Geen woord Engels, Frans of Duits te bekennen, maar gelukkig wel de bekende voordeur, waardoor je weer gauw naar buiten kunt.
91 German Language High School
Na een klik op deze deur verschijnt een welkomstscherm van deze school.
Wie op het broodje klikt ziet meteen dat hij in Sofia Bulgarije is beland en dat de leerlingen van deze German Language High School een voorkeur hebben voor Engels, zoals blijkt uit de kop van het vervolgscherm.
Hoe deze leerlingen dat gaan aanpakken, doet
hun docente Engels Violeta Tsoneva,
violeta@fmi.uni-sofia.bg in
14 punten uit de doeken. Samengevat vraagt ze aan haar buitenlandse collega's en
hun leerlingen om contact met haar op te nemen als er belangstelling bestaat
voor een Making Friends Online Project met haar leerlingen. Wie daaraan
begint moet een profiel van zichzelf schrijven dat wordt gepubliceerd op de
website van de school. Op http://ourclass.hit.bg kunnen ze dan kijken naar de
profielen van de Bulgaren en een keus maken met wie ze e-mailcontact willen.
Daarbij moet je je aansluiten bij één van lopende projecten, die staan onder de
knop"Our Class on the Net". Ook stellen beide correspondenten elkaar vijf vragen
die ze beantwoorden.
De leerling die deze laatste deur is binnengegaan, weet zeker dat hij veel te
weten zal komen over een land dat wel in Europa, maar niet naast de deur ligt.
Dat hij dan ook nog communiceren moet in een vreemde taal en wel met iemand voor
wie dat ook het geval is, verhoogt het plezier, zeker als beiden elkaar
begrijpen en begrip leren opbrengen voor elkaars cultuur. Dat is dan toch zeker
klasoverstijgend leren.
Welke instantie maakt zoeken overbodig?
Dit zijn slechts 21 van de bij Kennisnet aangekondigde
duizenden scholen, die deelnemen aan de eSchola-projecten. Die zullen er
waarschijnlijk ook wel zijn, want onder de deurtjes staat nog een knop met de
tekst andere scholen. Bovendien zijn er nog links naar andere educatieve
websites zoals Schoolnet en IEARN dat staat voor
International Education And Resource Network.
Van de 21 hierboven beschreven scholen hoort ruim de helft niet thuis in de
eSchola-lijst, want docenten, die op zoek zijn naar vormen van klas- en/of
vakoverstijgend leren, moeten daardoor eerst kijktijd verdoen. Het vinden van
iets waardevols is dan ook nog gewoon een toevalstreffer. Dat was ook al het
geval bij de didactobank (zie Nieuwsbrief 2). Je bladert, je zoekt en je vindt
niet of bij toeval iets waar je wat aan hebt.
eSchola is dus niet de organisatie waar ik had moeten beginnen. Het rendement,
afgezet tegen de geïnvesteerde tijd en de telefoontikken is te gering.
Waar dan wel beginnen? Bij het Europees Platform
http://www.europeesplatform.nl, dat
speciaal is opgericht voor het begeleiden van scholen op hun weg naar
internationaliseren? Natuurlijk vond ik daar uitleg over de Comenius en Socrates
projecten en de formulieren waarmee subsidie daarvoor kan worden aangevraagd.
Maar het Platform met Europees in de naam kon me niet helpen bij mijn zoektocht
naar Europese scholen met een interessante aanbieding. Zelfs een zoekopdracht
naar Eschola leverde niets op.
OC&W heeft acht expertisecentra opgericht die zich ook met ICT bezig houden. Zij
mogen de voor subsidie in aanmerking komende projecten voordragen. Maar dat geld
is pas wijs besteed als de scholen er iets aan hebben. Wie daar invloed op wil
uitoefenen, kan dat doen op 9 en 10 april in de Jaarbeurs in Utrecht, want daar
presenteert OC&W de expertisecentra op de manifestatie KIC 2002, hèt
evenement voor Kennis, Informatie en Communicatie.
Deze expertisecentra zouden de handen ineen moeten slaan om klas- en
vakoverstijgend leren te bevorderen. Ze zouden in samenwerking met het Europees
Platform de Europese Comenius en Socrates projecten inhoud kunnen geven.en
aangeven welke activiteiten didactisch verantwoord zijn, zodat het zeker is dat
de leerlingen er iets van leren. Daarbij is het inventariseren van alle reeds
lopende of afgesloten internationale projecten van groot belang om als voorbeeld
te dienen van een andere hier nog weinig toegepaste wijze van leren.
Ik kan niet meer doen dan het signaleren van contact biedende scholen, die ik
toevallig op internet tegenkom en die in aanmerking komen voor
samenwerkingsprojecten met Nederlandse scholen die klas- en/of vakoverstijgend
leren willen realiseren.
Nieuwsbrief april 2002 (Wordt vervolgd)
©
.