Klasoverstijgend leren 3 

In Nieuwsbrief 3 en 4 heb ik de website van eSchola besproken www.eschola.eun.org. Daar vindt de bezoeker een groot aantal Europese scholen die, gesubsidieerd door de Europese Commissie, allerlei samenwerkingsprojecten uitvoeren. De beschreven uitgevoerde projecten droegen de naam van Comenius. Alle informatie hierover is te vinden bij het Nederlandse Comeniusloket: het Europees Platform www.europeesplatform.nl, waar de formulieren klaar liggen om subsidie voor één van de projecten aan te vragen.  

De Comeniusprojecten 

Op de portal van het Europees Platform moet de bezoeker klikken op voortgezet onderwijs om vervolgens een overzicht te krijgen van de verschillende soorten Comeniuprojecten, die een onderdeel vormen van Socrates, het onderwijsprogramma van de Europese Unie. Er zijn verschillende instapmogelijkheden.  

• Comenius 1 Schoolprojecten
• Comenius 1 Taalprojecten
• Comenius 1 Schoolontwikkelingsprojecten
• Comenius  2.1 Samenwerking van opleidingen
• Comenius  2.2 Nascholing van onderwijspersoneel
• Comenius 3 Netwerken
• Comenius Taalassistenten

De Comenius 1 schoolprojecten hebben volgens het Europees Platform de volgende kenmerken: 

• Doel: samenwerking tussen scholen rondom een bepaald thema, dat betrekking kan hebben op kunst, wetenschap, milieu-educatie, Europees burgerschap, etcetera. De onderwerpen moeten plaatsvinden binnen het lesprogramma van de leerlingen.
• Minimaal drie scholen uit drie verschillende Socrates-landen, waarvan minimaal één EU-land
• Subsidie voor maximaal drie jaar
• Bevat: wederzijdse bezoeken, stages
• Deadline voor aanvragen: 1 maart 2002. Op 1 september 2002 kunnen de scholen die een project hebben aangevraagd, van start gaan.

Het Europees Platform noemt het gehele Comenius 1 project: 'een actie ter ondersteuning van schoolpartnerschappen voor de ontwikkeling van Europese onderwijsprojecten'.  

De doelgroepen zijn: 

• Alle soorten scholen (algemeen, beroeps- en technisch onderwijs); basisscholen, scholen voor voortgezet onderwijs en speciale scholen.
• De deelnemende zogenoemde Socrates landen zijn de vijftien EU-lidstaten,
• de EFTA-EEA (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen)
• enkele geassocieerde landen uit Centraal- en Oost Europa (Hongarije, Bulgarije, Tsjechië, Slovenië, Polen, Slowakije, Letland, Estland, Litouwen, Roemenië, Malta en Cyprus.

Het doel van de Comenius 1 projecten is: 

• De transnationale samenwerking tussen scholen bevorderen
• Contacten tussen leerlingen in verschillende landen stimuleren
• Mobiliteit en kennisoverdracht van docenten bevorderen
• Het verbeteren van de kennis van de talen en culturen van Europese landen

Comenius 1 Taalproject  

In een Comenius 1 Taalproject 'werken docenten en leerlingen van twee scholen uit twee Socrateslanden (waarvan één EU-land)  aan een gezamenlijk onderwijsproject voor taalverwerving. Door de communicatie met leerlingen uit andere landen, wordt de taalvaardigheid van de betrokken leerlingen vergroot. Een tweewekelijkse uitwisseling hoort bij de uitvoering van het project; de deelnemende leerlingen zijn minimaal 14 jaar oud. Taalprojecten krijgen één jaar subsidie'.

Comenius 1 Schoolontwikkelingsprojecten

'In een Comenius 1 Schoolontwikkelingsproject kunnen scholen op een institutioneel niveau samenwerken om ideeën uit te wisselen en om onderwijsmethoden, schoolorganisatie en -management te vergelijken. Het betreft kwesties die met de veranderende rol van de school en het schoolpersoneel te maken hebben. Evenals de schoolprojecten, krijgen deze projecten maximaal drie jaar lang subsidie'. 

Subsidiemogelijkheden 

Uiteraard zal menig schoolleider pas over de streep getrokken worden als hij weet welke subsidiebedragen zijn school ter beschikking krijgt en natuurlijk ook als hij weet hoe de gewone lessen doorgang kunnen vinden als zijn docenten in het buitenland verblijven. Dat heeft de Europese Commissie voorzien, want de coördinerende school ontvangt maximaal 2.000 euro per jaar, de overige deelnemende scholen maximaal 1.500 euro per jaar. Voor taalprojecten geldt een maximumbedrag van 1.500 euro voor beide scholen. Bovendien wordt er subsidie verleend voor de variabele kosten zoals studiebezoeken en leerlinguitwisselingen, waarvan de subsidie afhankelijk is van de duur en de locatie van het verblijf, het aantal deelnemende leerlingen, enzovoort .

Een voorbereidend bezoek levert maximaal 1.000 euro per persoon op.

Bij de Schoolprojecten en de Schoolontwikkelingsprojecten kunnen de vervangingskosten worden gedeclareerd. Dit geldt alleen voor docenten in het basisonderwijs en voor docenten in het voortgezet onderwijs, indien zij tien dagen of langer in het buitenland verblijven.
Uiteraard moeten de scholen na afloop van het project een inhoudelijk en financieel verslag inleveren. 

Werkwijze van het Europees Platform 

Voor de Comenius 1 schoolpartnerschappen 2002-2003, waarvoor de aanvragen vóór 1 maart 2002 moesten zijn ingediend, heeft het Europees Platform een tijdbalk ontwikkeld waarin de voortgangsrapportage aangeeft hoever de subsidieaanvraag is gevorderd.
Op de website kunnen de scholen die een aanvraagformulier hebben ingevuld en op tijd ingeleverd, volgen hoe het daarmee is gesteld.
Per projectvorm (Schoolprojecten, Taalprojecten, Schoolontwikkelingsprojecten) staan de scholen per vestigingsplaats alfabetisch in een aanklikbare lijst met daarachter de wekelijks bijgehouden status van de aanvraag. 

SOCRATES COMENIUS 1 SCHOOLPROJECTEN 

Op het moment dat ik dit schrijf staat bij alle scholen in de laatste kolom Received  ten teken dat het Europees Platform de aanvraag heeft ontvangen en geregistreerd.
In maart en april verwerkt en beoordeelt het Europees Platform de aanvragen inhoudelijk en financieel. Vanaf 13 mei start de consultatie met de Comenius Agentschappen in de landen van de gekozen partnerscholen. In de laatste kolom verschijnt dan de status van de aanvraag: Pending Match. Deze fase is uiterlijk op 31 juli afgerond en dan krijgen de scholen uitsluitsel over hun aanvraag, die kan zijn Rejected of Approved.
Wanneer de aanvraag niet is afgewezen noch goedgekeurd kan ook nog het volgende achter de aanvraag staan vermeld: Waiting list, dat wordt beschreven als: 'Het Europees Platform heeft uw aanvraag positief beoordeeld, maar heeft onvoldoende financiële middelen om alle aanvragen te honoreren. Dit betekent dat uw aanvraag op de reservelijst staat; mocht er om welke reden dan ook extra subsidie beschikbaar komen, dan kunnen we ook de aanvragen van de reservelijst honoreren'.
Scholen die zich in de aanvraagperiode terugtrekken, krijgen de status Cancelled. 

Hoe kom je aan een partnerschool? 

Ik heb op de drie schoollijsten de aanmeldingen voor de Socrates Comenius 1 projecten geteld. Sommige scholen blijken meer dan één project aan te vragen, misschien vanuit de gedachte dan meer kans op subsidie te hebben. De Schoolprojecten zijn het meest in trek met maar liefst 251 aanvragen, de Taalprojecten komen niet verder dan 38 aanvragen, iets meer dan de Schoolontwikkelingsprojecten met 34.

Al deze scholen hebben één of meer partnerscholen in het buitenland op moeten geven. Maar hoe zijn ze daaraan gekomen? Daar zijn verschillende mogelijkheden voor.
Ten eerste geeft het Europees Platform 4 à 5 maal per jaar een blad uit waarin het buitenlandse aanbod aan partnerscholen van dat moment staat. In nummer 52 van december 2001 stonden voor het voorgezet onderwijs 20 verzoeken voor partnerscholen afkomstig uit Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Italië, Letland, Roemenië, Slovenië en tenslotte 3 partners uit Wales, Roemenië en Denemarken, die nog een Nederlandse school als vierde partner zoeken voor een Comeniusproject. Evenzo zijn er aanvragen ten behoeve van het basis- en beroepsonderwijs. Maar daarmee worden niet alle Nederlandse aanvragen bediend.
Verder zoekend kwam ik terecht op de Europese website van Comenius http://europa.eu.int/comm/education/socrates/comenius/index.html. In het Partner Finding Forum http://www.eun.org/eun.org2/eun/content_comenius_forum.cfm vond ik ook nog 135 scholen met aanbiedingen, waarvan de meest recente nog op antwoord wachten. Zo ziet de lijst eruit van de laatst geplaatste 20 aanvragen. 

Alle aanvragen voor een partnerschap staan in een standaard ingevuld formulier. Je moet klikken op de eerste kolom om te zien wat de partner zoekende scholen te bieden hebben, bijvoorbeeld wat de voertaal moet zijn, welk thema wordt voorgesteld en welke vakken een inbreng kunnen hebben daarin. Uiteraard belangrijke informatie voor schoolleiders omdat niet alle docenten voor deelname aan een Comeniusproject zijn te porren. Het land van herkomst is wel enigszins te zien aan de namen van de aanvragers. Maar voor een eerste selectie ontbreekt er toch teveel informatie.
De vierde aanvraag met de prachtige Italiaanse naam Mariateresa Di Giacobbe en de uitnodigende titel A gastronomic route of our Valley, stond er nog maar net één dag, toen ik langs kwam, en mag nog een maand op een antwoord wachten, zo luidt het voorschrift. Een beetje reclame in de Nieuwsbrief kan dus geen kwaad! 

Het wekt wel enige bevreemding dat op 1 maart 2002 de inschrijving voor Comenius 1 is gesloten, zodat je mag veronderstellen dat de Nederlandse scholen al voorzien zijn van partners, terwijl er nog talloze buitenlandse scholen zich aanbieden.
Er wordt misschien op Europese schaal wat langs elkaar heen gewerkt, bijvoorbeeld omdat de Nederlandse scholen andere regels hanteren en andere informatie krijgen dan die in het buitenland. 

En als de projecten klaar zijn? 

Als de projecten klaar zijn, dan gaan ze in het archief. Dit heb ik al eerder gesignaleerd in Nieuwsbrief 1 van januari 2002. De jaarlijkse tientallen inzendingen voor de wedstrijd van ThinkQuest voor de Klas worden niet echt goed beoordeeld op bruikbaarheid in de klas en liggen op jaar, maar verder niet  gerubriceerd op schooltype, vak en klas in de mediatheek van de ThinkQuest-organisatie, totdat iemand, die wil opruimen ze naar de prullenbak verhuist. Zonde van alle moeite en zorg door de makers aan hun websites besteed, die op deze manier niet verder komen dan het eigen vaklokaal.Evenzo gaat het met de afgeronde Comeniusprojecten, die ik heb gevonden op de eSchola website en beschreven in Nieuwsbrief 3 en 4 van april en mei 2002. Al die schooldeuren die ik heb geopend en waarachter vaak bruikbaar lesmateriaal verborgen ligt, worden nergens open gehouden totdat langskomende docenten hun leerlingen ook  laten profiteren van de inspanningen van al diegenen die deze projecten hebben bedacht, beschreven en uitgevoerd.
Toen ik pas weer eens de eSchola website bezocht, bleken de eerder afgebeelde deuren te zijn vervangen door nieuwe, waarachter weer nieuwe Comeniusprojecten wachten op een bezoeker. Waar de projecten van daarvoor zijn gebleven, komt de bezoeker niet te weten. Ze moeten als verloren worden beschouwd.
Er rest me dus niets anders dan mijn eerder getrokken conclusies te herhalen: er moet een database komen waar alle uitgevoerde projecten, na beoordeling op bruikbaarheid, op schooltype, klas en vakken worden bewaard om door bezoekende docenten en leerlingen te kunnen worden ingezien en eventueel meegenomen voor hergebruik.
De subsidiegevers zouden op zijn minst deze gerubriceerde bewaarplicht van voltooide projecten moeten eisen en mogelijk maken.
Nog beter zou het zijn als de acht door de directie ICT van OC&W opgerichte en gesubsidieerde expertisecentra alle binnen hun domein vallende Comeniusprojecten op gebruikswaarde zouden beoordelen. Als de bij die centra aangestelde didactici niet kunnen aangeven wat de leerlingen van hun bezoek aan de betreffende website kunnen leren, wie kan dat dan wel? 

Nieuwsbrief juni 2002 (Wordt vervolgd)

Terug

 © John Daniëls