De Euregio’s en het talenonderwijs
Zoals bekend - minder in de Randstad maar
verder vrijwel overal in Nederland - zijn in de grensstreken van noord tot zuid
de Euregio’s actief, samenwerkingsverbanden tussen Nederland, Duitsland
en België. Minder bekend is dat in dit kader - bijvoorbeeld via het INTERREG-programma
- er met steun van die Euregio’s ook veel wordt gedaan voor talendocenten. Als
je serieus rondkijkt - leve het internet - voel je je soms in een grote
speelgoedwinkel waar hele fraaie dingen vrijwel gratis over de toonbank gaan. En
je hoeft geen euregiobewoner te zijn om hiervan te genieten. We gaan op pad, van
noord naar zuid.
Allereerst de EDR (www.edr.eu),
de Eems-Dollard-Regio. Elk jaar wordt hier afwisselend in Duitsland en Nederland
een als regel heel interessante onderwijs-studiedag georganiseerd, meestal in
het late najaar. De kosten zijn minimaal. Info vind je onder “Actueel” bij
“Evenementen”. Ook speciale leerlingacties zitten in het pakket. Momenteel
bijvoorbeeld het project “Dein Film – Deine Stadt”:
leerlingen moeten een film van maximaal 3 minuten maken waarin ze hun
favoriete plek in het Duits presenteren. Ze kunnen individueel of met leerlingen
uit de klas deelnemen. De drie beste inzendingen winnen een geldprijs (in totaal
750 euro) die besteed moet worden aan een activiteit voor het vak Duits met hun
klas.
Via het INTERREG-programma is een fraaie internetsite over Duitse en Nederlandse
jeugdliteratuur ontwikkeld, gericht op Nederlandse leerlingen die Duits leren en
Duitse leerlingen die Nederlands leren: Lezen zonder grenzen (www.lezenzondergrenzen.eu).
Je vindt hier voor beide talen een schat aan informatie en veel kant en klaar
kopieerbaar werkmateriaal.
In de regio Hengelo/Enschede is de Euregio eveneens actief:
www.euregio.eu. De Duitstalige versie van deze website is wat informatiever
dan de Nederlandstalige. Onder het kopje “Schulen“ vind je bij de links
bijvoorbeeld een verwijzing naar een heel fraai project van het Haus der
Niederlande (Universiteit Münster): “Die Niederlande im Unterricht”:
heel veel materiaal over ons land in het Duits, op smaak gebracht voor pubers.
Er zijn collega’s Duits, geschiedenis, aardrijkskunde en maatschappijleer die
hun leerlingen een rubriek naar keuze laten doorspitten en becommentariëren. Hun
opmerkingen, lof en kritiek moeten ze mailen aan de makers.
Weer wat zuidelijker, in de regio Arnhem/Nijmegen, is de Euregio Rijn-Waal (www.euregio.org)
actief. Een van de aardige dingen die ze doen, is steun verlenen aan
onderwijsprojecten. Heel succesvol is nog steeds het project “Leren van de
buren” dat tussen 2006 en 2008 dankzij het INTERREG-programma zijn huidige vorm
kreeg, maar in feite al loopt sinds 2001. Elk jaar vindt er - dankzij de steun
van NederlandseTaalunie, Goethe-Institut en Euregio - een congres plaats voor
talendocenten uit Nederland en Duitsland, om en om groot (2010, 2012, 2014) en
klein (2011, 2013, 2015). Deelname is gratis. Het eerstvolgende - grote -
congres is op 21 mei 2014. Vraag niet hoe het kan, maar profiteer er van! Meer
informatie vind je op:
www.lerenvandeburen.nl.
Tenslotte gaan we naar de regio Maastricht/Aken/Luik, de Euregio Maas/Rijn (EMR:
www.emr.eu). Een belangrijke doelstelling van op het onderwijs gerichte
acties is de bevordering van meertaligheid. Dat klinkt heel gewoon, maar kijk je
naar programma’s die in dit kader zijn ontwikkeld, dan vind je interessante
zaken. Lichtend voorbeeld in dit kader: het - wederom met INTERREG-steun door de
universiteit Hasselt ontwikkelde en in samenwerking met o.a. de Talenacademie in
Heerlen (http://talenacademie.nl)
uitgebrachte - project Linguacluster (www.linguacluster.org).
Linguacluster kun je in het Engels, Frans, Duits of Nederlands bedienen. Vooraf moet je je - gratis -registreren. De doeltalen zijn logischerwijs het Frans, Duits en Nederlands. De website is bijzonder uitgebreid. De vormgeving is weliswaar wat saai, maar de inhoud des te spannender. Per taal vind je op het “Talenplein” tussen de 1000 tot zelfs 4000 meerkeuzeoefeningen, gekoppeld aan de niveaus van het Europees Referentiekader (ERK), met name A1 en A2. Er zijn schriftelijke, mondelinge (met online audio) en gemengde opdrachten beschikbaar, gespitst in puur talige of meer op cultuur en communicatie gerichte multimediale opdrachten. Voor deze laatste groep moet je je extra registreren waarna je per mail een toegangscode krijgt. Dat kan even duren, soms zelfs meer dan een dag, maar het wachten is de moeite waard. Andere onderdelen van Linguacluster zijn o.a.:
Taalkriebels: grappen, grollen en misverstanden die te maken hebben met gebrekkige talenkennis;
Sitotheek: een goed overzicht van websites rond het onderwijs Frans, Duits en Nederlands;
Taal en werk: stageplaatsen in het EMR-gebied, maar ook – heel bijzonder maar nog in ontwikkeling – online taalmodules voor bepaalde beroepen (bijvoorbeeld secretaresse of vertegenwoordiger);
Auf die Plätze, Klaar, Partez: verhaaltjes om de buurtalen van de Euregio Maas-Rijn te leren, compleet met een methodologische inleiding en leermateriaal (verhaaltjes, scripts, tekeningen) voor een speelse ontmoeting met de buurtalen, gericht op kinderen vanaf 4 jaar. Van de kinderen zelf wordt geen enkele vorm van voorkennis verwacht. En ook de „leraar“ moet de vreemde taal niet perfect beheersen: scripts helpen bij de voorbereiding. Een illustratieve video toont hoe het werkt. Het materiaal is compleet downloadbaar en bovendien (vrijwel gratis) in boekvorm bestelbaar.
ep Inderdaad een prachtige talen-speelgoedwinkel waar bijna alles gratis is: het water loopt je in de mond. Ga maar eens kijken
©
Kees van Eunen
